Milli Eğitim Bakanlığınca MEB, temel eğitim sosyal bilgiler müfredatına, "dijital vatandaşlık", "siber zorbalık", "teknoloji bağımlılığı", "Kovid-19 salgını" ve "afetler" gibi konular eklendi.
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde, öÄŸretim programları ortak metninde yer alan bilgilere göre, sosyal bilimlerde, yerli ve yabancı literatür, alanın kendine özgü yapısı ve çağın gereklilikleri göz önünde bulundurularak, 21. yüzyıl becerileriyle güçlü iliÅŸkileri olan 17 alan becerisi belirlendi.
Bunlar, "zamanı algılama ve kronolojik düÅŸünme", "kanıta dayalı sorgulama ve araÅŸtırma", "tarihsel empati", "deÄŸiÅŸim ve sürekliliÄŸi algılama", "sosyal katılım", "giriÅŸimcilik", "mekansal düÅŸünme", "coÄŸrafi sorgulama", "coÄŸrafi gözlem ve saha çalışması", "harita", "tablo, grafik, ÅŸekil ve diyagram", "mantıksal muhakeme", "felsefi sorgulama", "felsefi muhakeme", "felsefi düÅŸünce ortaya koyma", "eleÅŸtirel sosyolojik düÅŸünme", "tarihsel sorun analizi ve karar verme" becerileri olarak sıralandı.
Sosyal bilgiler dersi yeni öÄŸretim programının geliÅŸtirilme sürecinde köklü bir anlayış deÄŸiÅŸikliÄŸine gidildi. ÖÄŸretim programında öÄŸrencilerin ihtiyaç duyabilecekleri bilgiler uygun zihinsel becerilerle bütünleÅŸtirildi, bilgi ve becerinin bir arada yansıtıldığı öÄŸrenme hedefi olarak ÅŸekillendirildi.
Program, bireye toplumsal konularda ihtiyaç duyduÄŸu becerileri kazandırmak amacıyla, sosyal bilimlerin bakış açısı ve disiplinler arası bir anlayışla beceri örgüsü temelli öÄŸretim programı modeline uygun bir ÅŸekilde tasarlandı.
Programda yer alan konularda yatayda ve dikeyde bütünlük saÄŸlandı. Yatayda yer alan konular öÄŸrencinin yaÅŸadığı çevre, yaÅŸadığı il, ülke ve küresel baÄŸlamda ele alınırken dikeyde ilkokul düzeyinde hayat bilgisi, insan hakları ve vatandaÅŸlık, ortaöÄŸretimde ise tarih ve coÄŸrafya dersleriyle bütünlük saÄŸlandı. Bu bütünlük saÄŸlanırken konu tekrarından kaçınıldı ve uygun becerilerle birleÅŸtirilerek öÄŸrenme hedefleri oluÅŸturuldu.
DeÄŸiÅŸiklikler
Sosyal bilgiler müfredatına "teknoloji ve sosyal bilimler" teması eklendi. Böylelikle teknoloji kavramı yalnızca sosyal bilimler ve toplumsal yaÅŸamla iliÅŸkisi baÄŸlamında ele alındı. Ulaşım ve iletiÅŸim teknolojilerindeki geliÅŸmelerin kültürel etkileÅŸimdeki rolü, vatandaÅŸlık haklarının kullanımında dijitalleÅŸme ve teknolojik geliÅŸmelerin etkileri gibi konular üzerinde duruldu.
"Üretim, dağıtım, tüketim" teması yerine öÄŸrencinin bir ürünün üretim, dağıtım ve tüketim süreçlerini sebep sonuç baÄŸlamında incelemesinin önemli olduÄŸu düÅŸüncesinden yola çıkılarak "hayatımızdaki ekonomi" teması eklendi.
"Ortak Mirasımız" öÄŸrenme alanında, oyun ve oyuncak tarihi, aile tarihi, ortak kültürel mirasımız, Anadolu'nun ilk yerleÅŸim yerlerindeki sosyal yaÅŸam, Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkıları üzerinde duruldu.
Osmanlı Devleti'nin bir cihan devleti olmasındaki politikalar müfredatta
Türkistan coÄŸrafyasında kurulan ilk Türk devletlerinin medeniyete katkılarına, Ä°slamiyet'in kabulüyle Türk sosyal ve kültürel hayatında yaÅŸanan deÄŸiÅŸimlere, Anadolu'nun TürkleÅŸmesi ve Ä°slamlaÅŸması sürecine, Osmanlı Devleti'nin bir cihan devleti haline gelmesinde etkili olan politikalara, deÄŸiÅŸen dünya dengeleri karşısında Osmanlı Devleti'nin uygulamaya koyduÄŸu yeniliklere ve Osmanlı kültür ve medeniyetine deÄŸinildi.
"YaÅŸayan Demokrasimiz" öÄŸrenme alanında, milli mücadele döneminde Mustafa Kemal Atatürk'ün ve Türk milletinin gösterdiÄŸi toplumsal dayanışmaya, Cumhuriyet'in hayata katkılarına, Cumhuriyet ve demokrasinin temel niteliklerine, demokrasi ve cumhuriyet kavramı arasındaki iliÅŸkiye, demokratik katılımın önemine, etkin vatandaşın özelliklerine, toplumsal sorunlara temel hak ve sorumluluklar çerçevesinde çözüm üretilmesine, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin yönetim yapısına, ülkede demokrasinin geçmiÅŸten günümüze geliÅŸimine ve bu süreçte karşılaşılan sorunlara deÄŸinildi.
Türk kültürünün yaÅŸadığı geniÅŸ coÄŸrafya yeni müfredatta
Yeni müfredatla öÄŸrencilerin Türk kültürünün yaÅŸadığı geniÅŸ coÄŸrafya hakkında fikir edinmeleri saÄŸlanacak. Verilen yazılı ve görsel kaynaklardan (Türk Devletler TeÅŸkilatı, Türk Ä°ÅŸ BirliÄŸi ve Koordinasyon Ajansı BaÅŸkanlığı, Yunus Emre Enstitüsü, Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar BaÅŸkanlığı) yararlanılarak ülkenin Türk devlet ve topluluklarıyla yaptığı kültürel iÅŸbirlikleri ele alınacak.
"Milli bilinç" konularına ağırlık verildi
Yeni programda, öÄŸrencilerde "milli bilinç" ve "vatan sevgisi" oluÅŸturmak amacıyla milli konulara daha fazla yer verildi. ÖÄŸrenciler, "hayatımızda ekonomi" isimli öÄŸrenme alanındaki derslerde ise milli kalkınma hamlelerini neden ve sonuçlarıyla yorumlayacaklar.
ÖÄŸrenciler, yazılı ve görsel kaynaklar üzerinden Atatürk döneminde gerçekleÅŸtirilen sanayi hamlelerine odaklanacaklar. 1961 devrim arabası, ayrıca yakın zamanda hayata geçirilen milli kalkınma hamleleri, Türkiye Uzay Ajansı (TUA), BiliÅŸim Vadisi, yerli Kovid aşısı TURKOVAC, ilk yerli otomobil TOGG, savunma sanayi projeleri, milli kalkınmada etkili olan araÅŸtırma geliÅŸtirme çalışmalarıyla inovasyon süreçlerinden örnekler verilecek.
Ülkenin deniz yetki ve çıkar alanlarındaki hak ve menfaatlerini koruma ve savunma noktasında Mavi Vatan'ın Adalar Denizi, Karadeniz, Akdeniz ve Marmara Denizi sınırları açısından ülkenin jeopolitiÄŸindeki önemine yer verilecek. Vatanseverlik deÄŸeri kapsamında ülke varlıklarını korumanın ve bağımsız bir devlet olmanın önemi vurgulanacak.
Milli kalkınma hamlelerinin toplumsal ve ekonomik etkilerinin niteliÄŸi, yeni kalkınma hamlelerini harekete geçirmesi açısından deÄŸerlendirilmesi saÄŸlanacak. Bu süreçte TEKNOFEST örneÄŸi verilecek.
Ayrıca öÄŸrencilere milli mücadele, terör, darbe, afet, bilim, sanat ve spor gibi konularda yaÅŸananlara yönelik yazılı ve görsel kaynaklardan örnekler sunulacak.
Soru cevap tekniÄŸiyle bu durumlar karşısında Türk toplumunun gösterdiÄŸi tutum ve davranışlara iliÅŸkin tahminler yapılacak.
Müfredatta, Türk toplumunun milli meseleler karşısındaki tutumu, ülkenin Türk dünyasıyla kültürel iÅŸbirlikleri, bölgesel ve küresel sorunların çözümünde ülkenin rolü, ülkenin milli kalkınma hamlelerinin neden ve sonuçları gibi konulara yer verildi.
Mete Gazoz, Alper Gezeravcı, Kadın Milli Voleybol Takımı müfredatta
Yeni programla, sorumluluk deÄŸeri üzerinde durularak topluma yönelik görev bilinci oluÅŸturulacak. Müfredatta, 15 Temmuz darbe giriÅŸimi, Türkiye Kadın Milli Voleybol Takımı'nın dünya ÅŸampiyonluÄŸu, Erkek Ampute Futbol Milli Takımı'nın dünya ÅŸampiyonluÄŸu, Mete Gazoz'un okçulukta olimpiyat ve dünya ÅŸampiyonluÄŸu, Sümeyye Boyacı'nın yüzmede dünya ÅŸampiyonluÄŸu, Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuÄŸu gibi önemli isimlere yer verildi.
Milli mücadele döneminde Türk milletinin milli birlik ve beraberlik ruhu ile 15 Temmuz darbe giriÅŸiminde Türk milletinin milli birlik ve beraberlik ruhu karşılaÅŸtırılarak bu dönemdeki tutum ve davranışlardaki benzerlik ve farklılıklar tespit edilecek.
KüreselleÅŸmenin etkileri yeni müfredatta
Ayrıca, küreselleÅŸmenin insan ve toplum hayatına etkileri Kovid-19 salgını özelinde ele alınacak. Bu salgının bireysel, toplumsal ve küresel etkilerine deÄŸinilerek öÄŸrencilerin küreselleÅŸme kavramını somutlaÅŸtırmaları saÄŸlanacak.
Afetlerin etkilerini azaltmak için neler yapılabileceÄŸi üzerine bir sınıf tartışması baÅŸlatılacak. Afetlerin etkilerini azaltmanın en temel unsurlarından birisinin doÄŸayı tanımak ve doÄŸa-insan etkileÅŸimini anlamak olduÄŸu vurgulanarak, insanların alması gereken sorumluluklar üzerinde durulacak.
Afet ve Acil Durum Yönetimi BaÅŸkanlığının (AFAD) hazırladığı raporlardan da yararlanılarak afetlere hazırlıklı olmanın önemi üzerinde durulacak.
Afetlerin etkilerinden korunmak için yaÅŸanılan yerin afetlere nasıl hazırlıklı hale getirilebileceÄŸine iliÅŸkin öÄŸrencilerin fikirleri alınacak. Afet hazırlıklarına yönelik örnekler incelenerek öÄŸrencilerin duyarlılık deÄŸeri baÄŸlamında afet bilinci geliÅŸtirmeleri desteklenecek. Daha sonra öÄŸrencilerden afet öncesi, sırası ve sonrası yapılması gerekenlere iliÅŸkin acil durum aile planı hazırlamaları istenecek.
Yeni müfredatta, 6 Åžubat'ta meydana gelen KahramanmaraÅŸ merkezli depremler de yer aldı.
Dijital vatandaÅŸlık müfredata girdi
ÖÄŸrencilerin bilgi teknolojileri ve dijital vatandaÅŸlık alanlarında ihtiyaç duyacakları yeni konular da programa eklendi.
E-devlet, e-nabız, e-okul, EBA uygulamalarının bireylere sunduÄŸu hizmetler ile ilgili haberler dijital kaynaklardan incelenerek haklarla iliÅŸkilendirilecek. Teknolojinin insan hayatına etkisiyle ilgili örnek olay veya hikayeler incelenecek.
ÖÄŸrencilerin örnek olaylardan ve kamu hizmeti sunan dijital uygulamalara yönelik incelemelerden hareketle dijitalleÅŸme ve teknolojik geliÅŸmelerin hakların kullanımına etkileri hakkında sorular sormaları saÄŸlanacak.
DijitalleÅŸme ve teknolojik geliÅŸmelerin e-devlet, e-nabız, T.C. CumhurbaÅŸkanlığı Ä°letiÅŸim Merkezi (CÄ°MER) hizmetleri gibi olumlu etkilerine ve siber zorbalık, kiÅŸisel verilerin güvenlik ve gizliliÄŸinin tehlikeye girmesi gibi olumsuz etkilerine dair verilen kaynaklar grup çalışmasıyla incelenerek, öÄŸrencilerin konuya iliÅŸkin bilgi toplamaları saÄŸlanacak.
Bu aÅŸamada mahremiyet deÄŸerine deÄŸinilerek sosyal medyada kiÅŸisel bilgi, belge ve fotoÄŸraflarının eriÅŸilebilirliÄŸini sınırlamanın ve kiÅŸisel bilgilerinin yer aldığı dijital araçları bilinçli ve güvenli bir ÅŸekilde kullanmanın önemi yaÅŸanmış örnekler üzerinden açıklanacak.
Ayrıca teknoloji kullanımının bağımlılığa dönüÅŸmemesi için kontrollü kullanılması gerektiÄŸi vurgulanarak, saÄŸlıklı yaÅŸam deÄŸeri üzerinde durulacak.
ÖÄŸrencilerin, vatandaÅŸlık haklarının kullanımında dijitalleÅŸme ve teknolojik geliÅŸmelerin olumlu ve olumsuz yönlerini, münazara tekniÄŸini kullanarak, güncellik ve bilimsellik açısından deÄŸerlendirmeleri saÄŸlanacak.
1.5.2024 1 - Hit:450 - Kaynak:turkiyeegitim.com