J.Piagetin öğrenme Kuramı adlı doküman sinifogretmeniyiz.biz sitemizin
kategorisinde yer almaktadır. Bu kategoride
dosyasına benzeyen başka dokümanlar dabulabilirsiniz. Bu kategori de ilkokul 1.sınıf, 2.sınıf, 3.sınıf, 4.sınıf ve ortaokul 5.sınıf, 6.sınıf, 7.sınıf, 8.sınıf dosya ve dokümanlarına ulaşabilirsiniz.
Dosyayı indirmek için aşağıdaki hemen indir bağlantısına tıklamanız yeterlidir.
�
J. Piaget’in ��renme Kuram�
�
Piaget’in fen bilimlerine en b�y�k katk�s�, ��renme ortam�nda somut (concrete ) materyalleri kullanma ve ara�t�rmaya dayal� ��renmeyi te�vik etmesidir. Piaget insan zekas�n�n biyolojik adaptasyona benzer bir �ekilde bir fonksiyon g�sterece�i teorisi �zerinde durmu�tur. Zeka yeni bilginin zihinde mevcut bilgiye eklenmesinde rol oynar. ��renme s�recinde zihin her zaman aktif ve organize haldedir. Piaget zihinsel geli�meyi ya�a ba�l� bir s�re� olarak g�r�r ve do�u�tan yeti�kinli�e do�ru bir geli�im g�sterdi�ini savunur. Bu s�re�leri kendi i�erisinde d�rt guruba ay�r�r .
�
1.��� Duyusal Devinim (Sensorymotor) D�nemi: 0-2 ya� aras� d�nem olup, bu d�nemde birey s�zel olmayan davran��lar g�sterir. Bu d�nemde bebek d�nem i�inde duyular� ve motor faaliyetleri yoluyla d�� d�nya ile ili�ki kurar, d�nem i�inde ilerledik�e �evresinde olanlar� ve kendisinin �evresinden farkl� oldu�unu ke�fetmeye ba�lar. D�nemin sonuna gelindi�inde bebek, karma��k olmayan zihinsel i�lemleri ger�ekle�tirmeye ba�layarak i�lem �ncesi d�neme ge�er.
�
2.��� ��lem �ncesi (Pre-operational) D�nem: 2-7 ya� aras� d�nem olup, bu d�nemde birey s�zc�k da�arc���n� zenginle�tirerek dilini geli�tirir ve benlik kavram�n� olu�turur. �ocuk t�m�yle ben merkezli bir d���nme yap�s�na sahiptir. Bu ya�lardaki �ocuklar kendi g�r��lerinin olabilecek tek g�r�� oldu�una inan�rlar, �evrelerindekilerin kendilerininkinden daha farkl� bak�� a��lar�na sahip olabileceklerini anlayamazlar. Bu d�nemdeki �ocuklarda korunum fikri geli�memi�tir. D�nemin sonuna do�ru ilerledik�e ben merkezli d���nce gittik�e azalmaya ve yerini mant�kl� d���nceye b�rakmaya ba�lar. B�ylece somut i�lemler d�nemine ge�ilir.
�
3.��� Somut ��lemler (Concrete Operational) D�nemi: 7-11 ya� aras� d�nem olup, ilk��retimin ilk be� y�l�na denk gelir. Bu d�nemde bireyin s�n�flama, s�n�fland�rma, kar��la�t�rma, d�rt i�lem yapma ve d�n��t�rme gibi becerileri geli�ir, �ocu�un i�lemleri muhakeme edi�i mant�kl� bir hale gelir. ��lem �ncesi d�nemde ��z�lemeyen korunum problemleri bu d�nemde ��z�l�r. Somut i�lemler d�neminde �ocuklar�n bili�sel yap�lar� baz� problemleri zihinsel olarak ��zebilecek d�zeye gelmi� olmakla birlikte, bu d�nemde bir problemin ��z�lmesi somut nesnelerle ba�lant�l� olmas�na ba�l�d�r. Somut i�lemler d�nemi zihinsel i�lem yapma yetene�inin hen�z geli�medi�i i�lem �ncesi d���nce ile mant�k i�letme yoluyla muhakeme yapabilen soyut d���nce aras�nda bir ge�i� d�nemi olarak kabul edilebilir.
�
4.��� Soyut ��lemler (Formal Operational) D�nemi: � 11 ya� ve sonras� d�nem olup, bu d�nemde bireyde ay�rt etme, de�i�kenleri belirleme ve kontrol etme, hayal kurma, soyut kavramlar� alg�layabilme gibi beceriler geli�ir. Genelleme, t�mdengelim, t�mevar�m gibi zihinsel i�lemler yap�labilir. Birey kendi d���nce s�re�lerinin fark�ndad�r, kendi d���ncelerini ele�tirir, di�er bilinen ger�ekleri �l��t alarak kendi yarg�lar�n�n do�rulu�unu yoklayabilir. Son d�nem olan bu d�nemden sonra bili�sel yap�da niteliksel bir geli�me ortaya ��kmaz. Ancak geli�tirilen ya�ant�lara ba�l� olarak niceliksel geli�meler her zaman m�mk�nd�r.
Piaget’in �nerdi�i bu ya� s�n�rlar� bilimsel ara�t�rmalarla tam olarak kan�tlanamam��t�r. �o�u zaman bireylerin d�nemler aras�nda daha ileri ya�larda ge�i� yapt�klar� g�zlenmektedir. Piaget’e g�re s�n�f ��retmenleri ��rencilerinin bireysel farkl�l�klar�n� bili�sel geli�im a��s�ndan dikkate almal� ve ��rencilerden bili�sel geli�im d�zeylerinin �st�ndeki etkinliklerde ba�ar�l� olmalar� beklenmemelidir.�
Her ne kadar Piaget bu basamaklar� belirlemi�se de daha sonra yap�lan �al��malar bunlar�n de�i�ik �lkelerdeki ekonomik, k�lt�rel ve sosyal yap�ya g�re farkl�l�klar g�sterdi�ini ortaya koymu�tur.
�
Bu zihinsel geli�im evrelerini bilen bir fen bilimleri ��retmeni ��renmeyi kolayla�t�rabilir. Burada ��retmen ��rencilerinin hangi evrelerde olduklar�n� tespit ederek e�itim ��retim faaliyetlerini ona g�re d�zenler. B�ylece ��rencileri i�in �ok soyut ve �ok karma��k olan kavramlar� ��retmekten ka��nabilir. Ayr�ca, Piaget kuram�n� bilen bir fen ��retmeni ��rencilerinin evreler aras�nda bir �ste ge�i�ini h�zland�rabilir ve bili�sel geli�imi kolayla�t�rabilir.
�
�
Piaget’in fen ��retimi a��s�ndan �zerinde durdu�u bir ba�ka nokta ise, ��rencilere s�rpriz yaparak onlar� ��renmeye haz�rlamakt�r. Buradaki esas nokta, ��rencinin �nceki bilgisinin aksine geli�ecek bir olay� onun g�z� �n�nde ger�ekle�tirmektir. �rne�in, ��renciler �i�e mantar�n�n normalde suda y�zd���n� bilir. E�er ��retmen iki �zde� mantar al�r ve ��renciler g�rmeden birinin i�erisine bir metal �ivi gizlerse ve sonra da bunlar� ��rencilerin �n�nde i�i su dolu bir kaba b�rak�rsa birisi batar. Bu ��rencinin beklemedi�i bir olayd�r ve ��rencinin zihninde soru i�areti b�rak�r.
�
Piaget’in kuram�n� fen bilimleri e�itimine uygulayan R. Karplus �� a�amal� bir stratejinin kullan�lmas�n� �nermi� ve bu a�amalar� ��yle a��klam��t�r (Ayas, 1995) :
�
1.��� �nceleme ve veri toplama a�amas�
Bu a�amada ��renciler bir ��renme ortam�na b�rak�l�r ve kendi aksiyon ve reaksiyonlar� ile deneyim kazan�rlar. ��renciler ��renme ortam�ndaki yeni ara�-gere� ve di�er materyalleri ��retmenin veya ba�ka ki�ilerin bir yard�m� olmadan inceler ve veriler toplarlar. Bu incelemeler sonucu ��renci �nceki zihinsel yap�s� ile a��klayamayaca�� baz� sorunlarla kar��la��r. B�ylece ��renci ��renmeye haz�r hale gelir.
�
2.��� Kavram tan�t�m� a�amas�
Bu a�amada ��renciye yeni bir kavram�n tan�m� verilir. Bu tan�m� kullanan ��renci birinci a�amada kar��la�t��� sorunlar�n cevab�n� bulur. Burada kavram ��retmen taraf�ndan verilebilece�i gibi kitap, film, bilgisayar program� veya bunlara benzer bir materyal de kullan�labilir.
�
3.��� Kavram uygulama a�amas�
Bu ad�mda ise, ��renciler ��rendikleri kavramlar� yeni ve farkl� durumlara uygulayarak peki�tirme yaparlar. Bu a�amada ��rencinin ara�-gere� ve malzemeler ile fiziksel deneyimi, ��retmen ve s�n�f arkada�lar� ile ileti�im faaliyetleri b�y�k �nem ta��r. Bu evredeki faaliyetler bili�sel seviyesi averaj�n alt�nda olan ve dolay�s�yla kendi deneyimlerini ��retmenin anlatt�klar� ile ili�kilendiremeyen ��rencilere yard�m eder.
�
A�a��da Piaget’in ��renme kuram�n�n kimyada uygulan��� ile ilgili bir etkinlik �rnek olarak verilmi�tir.
�
Etkinlik 1
�����������
Fiziksel ve kimyasal de�i�me
�
Problem �
Fiziksel ve kimyasal de�i�me kavramlar�n�n ��renci taraf�ndan incelenmesi.
�
Ara�-gere� ��
�spirto oca�� veya bunzen beki, bir miktar toz �eker, tuz, ka��t, su, 4 adet 250 ml beher,demir
ve k�k�rt tozu, m�knat�s, porselen kaps�l, cam �ubuk.
�
��lem yolu ���
(1-6 veri toplam�, 7-8 kavram tan�t�m�, 9 kavram uygulama a�amas�)
�
1����� Gerekli ara�-gere� �nceden haz�rlanarak deney masalar�n�n �zerine b�rak�l�r.
2����� ��rencilere �eker, tuz, demir ve k�k�rt tozlar�ndan kare �eklinde kesilmi� ka��tlar�n �zerine d�kmeleri s�ylenir. Sonra m�knat�s� herbirine yakla�t�rarak hangilerine etki edip etmedi�i not edilir.
3�����
��renciler verilen maddelerden herbirinden bir miktar beherin i�erisine alarak kar��t�r�rlar. G�zlemlerini not ederler.
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�ekil 3.1 De�i�ik kimyasal maddelerin su ile etkile�meleri
�
��������� �eker (beyaz) suya at�l�p kar��t�rl�nca ne oldu? �ekere ne oldu?
��������� Tuz suya at�l�p kar��t�r�l�nca ne oldu? Tuza ne oldu?
��������� Demir tozu suya at�l�p kar��t�r�l�nca ne g�zlemlediniz?
��������� K�k�rt tozu suya at�l�p kar��t�r�l�nca ne g�zlemlediniz?
�
4����� Porselen kaps�l i�erisinde 1,12 g demir ve 0, 64 g k�k�rt tozunu kar��t�r�n�z. Bu kar���m� ispirto oca�� veya bunzen bekinde bir s�re �s�t�n�z, sonra so�umaya b�rak�n�z. Neler g�zlemlediniz?� Bir de�i�iklik oldu mu?� Porselen kaps�l i�indeki bu maddeden yeniden k�k�rt ve demiri ay�rabilir misiniz?
5����� A ve B beherlerini ispirto oca�� veya bunsen beki �zerinde hafif ate�te �s�t�n ve suyu tamam�yla buharla�t�r�n.� Ne oldu?� Ba�lang��ta kulland���n�z �eker ve tuzu geri kazanabildiniz mi?
6����� Bir par�a ka��d� geni� a��zl� bir cam kap i�erisinde yak�n. Elde etti�iniz bu k�lleri yeniden ka��da d�n��t�rebilir misiniz?
7����� B�t�n deneyim ve g�zlemlerinizden ne sonu� ��karabilirsiniz.
8����� Bu a�amada fiziksel ve kimyasal de�i�me tan�mlar� verilebilir. ��rencilerden zeka seviyesi y�ksek olanlar bu tan�mlar� kendileri bulmu� olabilirler. Ancak, formal ve d�zg�n bir tan�m verilerek b�t�n ��rencilerin� kavram� yapt�klar� �al��malarla b�t�nle�tirmesi sa�lanmal�d�r.
9����� Son olarak bu kavramlarla ilgili farkl� uygulamalar yapt�r�labilir.
�
�������� � �s������ �s�
Buz����������� su ������ ������� su buhar� (Ne t�r bir de�i�medir?)
�
�
Ye�il renkli bir madde �������������������������� �� siyah kat� bir madde ���������������������������������
�
siyah kat� madde (Ne t�r bir de�i�medir?)
�
Bir elmay� ortadan ikiye b�l�p bir s�re bekletin. Y�zeyinde matla�ma meydana gelir. Bu olay ne t�r bir de�i�medir?
Fiziksel ve kimyasal de�i�meyle ilgili iki�er �rnekte siz bulun.
�
Not:�niversite notlar�ndan derlenmi�tir.
http://www.sinifogretmeniyiz.biz , S�n�f ��retmenlerinin Kaynak Sitesi
�