Kıssadan Hisse - (Tüm Sınıflar DiÄŸer dosyalar )

PEYGAMBERE BA�LILIK

Mekke'nin fethinden sonra �sl�m'� kabul edenler aras�nda Hz. Eb� Bekir'in babas� Eb� Kuh�fe de bulunuyordu. Ya�� sekseni a�m��, �m� bir ki�i olan Eb� Kuh�fe, Hz. Peygamber'in huzurunda hidayete ermekte ge� kalm��l���n� tel�fi edercesine a�kla kelimei �ehadet getiriyordu. Bu esnada sevinmesi gereken "S�dd�yk" (y�rekten tasdik edip, sorgusuz sualsiz ba�lanan) lakapl� Eb� Bekir a�l�yordu. Fakat bu a�lay�� bir sevin� a�lay��� de�il �z�nt� a�lay���yd�. Bu, meclisteki herkesin hayretine sebep olmu�tu. Sordular:

- Ey Eb� Bekir, neden sevinilecek bir g�nde g�zya�� d�k�yorsun? Cevap verdi:

- Allah'�n Resul�n�n en b�y�k arzusu amcas� Eb� Talibin m�sl�man olmas�yd�. Fakat bu dile�i bir t�rl� ger�ekle�medi. Ben isterdim ki �u anda benim babam�n yerinde �ehadet getiren Eb� Talib olsun, babam�n M�sl�man olmas�ndan dolay� benim g�nl�m ho�nud olaca��na, amcas�n�n M�sl�man olmas�ndan dolay� Allah Ras�l�n�n g�nl� ho�nud olsun. ��te bu olmad��� i�in a�l�yorum.

O NE YAPARSA DO�RUDUR

Peygamberimiz (s.a.v) azadl� k�lesi Zeyd bin H�rise'yi �ok severdi. O�lu �same'yi de. Babay� da o�ulu da gerekti�inde kollard�.

Hz. �mer bir g�n ganimet mal� da��t�yordu. O�lu Abdullah'a �� verirse �same'ye d�rt veriyordu. Abdullah bunun sebebini ��renmek istedi:

- Ben �same'nin kat�l�p da benim kat�lmad���m tek gaza (sava�, cihad) hat�rlam�yorum. Neye dayanarak ona benden fazla veriyorsun?

Hz. �mer ��yle a��klamada bulundu:

- Hz. Peygamber onun babas�n� senin babandan, �same'yi de senden �ok sever ve kollard�. O'nun her i�inde muhakkak bir hikmet vard�r. Ben O'nun sevdi�ini kendi sevdi�ime tercih ederim.

BAL �ERBET�

Bir Ramazan'da Medineli bir m�sl�man Halife Hz. �mer'i iftar yeme�ine davet etti. Yemek s�ras�nda yaln�z Hz. �mer'e bir kab i�inde bir i�ecek

sunuldu. Hz. �mer sordu: "Bu nedir?" Ev sahibi cevab verdi: "Bal �erbetidir efendim, sizin i�in ay�rm��t�k da..." Hz. �mer onu i�meyi reddederek ��yle dedi: "Benim y�netimini �stlendi�im halk�n �o�u i�mek i�in hen�z kuyu suyunu bile bulamazken ben burada bal �erbeti i�emem."

EN B�Y�K C�MERT

�nemli bir sefer haz�rl��� yap�l�yordu. Peygamberimiz herkesten yapabilece�i yard�m� en �st s�n�rda yapmas�n� istedi. Hz. �mer bu iste�e uyarak b�y�k miktarda bir yard�mla Hz. Peygamberin huzuruna ��kt�. Hz. Peygamber sordu:

- Ya �mer, mal�n�n ne kadar�n� yard�m olarak getirdin?

Hz. �mer cevap verdi:

- Tam yar�s�n� getirdim ya Resulallah, size getirdi�im kadar da geride var.

Biraz sonra Hz. Eb� Bekir geldi. O da b�y�k bir yard�mda bulundu. Hz. Peygamber ona da sordu:

- Mal�n�n ne kadar�n� getirdin? Cevap verdi:

- Tamam�n� getirdim ya Resulallah, evimde Allah ve Resul�n�n sevgisinden ba�ka bir �ey b�rakmad�m.

Bunun �zerine Allah'�n Resul� ��yle buyurdu: - Allah yolunda fedakarl�kta Eb� Bekir'i kimse ge�emeyecek.

B�R MUS�BET...

Kumandanlar�ndan biri bir zafer d�n��� Halife Hz. �mer'in huzuruna ��kt�. Yan�nda k�sa boylu, t�knaz biri bulunuyordu. Hz. �mer "Bu kim?" diye sordu. Kumandan anlatt�: "Efendim bu benim sa� kolumdur. Hangi g�revi verdimse ba�ar� ile   tamamlad�. En gizli haberleri yerine ula�t�rd�. Bazen bir orduya bedel hizmet g�rd�. Zaferlerimi onun sayesinde kazand�m diyebilirim."

Aradan zaman ge�ti, ayn� kumandan halifenin huzuruna yeniden ��kt�. Ama ma�lup bir kumandan olarak Halife sordu:

- Hani sa� kolun nerede?

- Sormay�n ya �mer, ihanet etti, d��man taraf�na ge�ti.

Hz. �mer bu defa konu�tu:

- Allah'tan ba�ka hi� kimseye dayanmamak gerekti�ini ge�en sefer s�yleyecektim vazge�tim. Bir musibet bin nasihattan ye�dir diye d���nd�m.

ADAMIN �NEM�

Halife Hz. �mer bir mecliste haz�r bulunanlara sordu:

- E�er dile�iniz hemen kabul ediliverecek olsa ne dilerdiniz?

Birisi, "Benim falan vadi dolusu alt�n�m olsun isterim. Onu harcayarak �sl�m'a daha �ok hizmet edeyim diye" dedi. Bir ba�kas�, "�u kadar s�r�m (davar, koyun, ke�i), mal ve m�lk�m olsun isterdim. Gerektik�e onlar� sarfederek dine yararl� olay�m diye" dedi. Herkes buna benzer �eyler s�yledi. Hz. �mer hi�birini be�enmedi. Bu defa meclistekiler, Hz. �mer'e sordu:

- Ya �mer peki sen ne dilerdin? Cevap verdi:

- Ben de Muaz, Salim, Eb� Ubuyde gibi m�sl�manlar yeti�sin isterdim. �sl�m'a onlar vas�tas�yla hizmet edeyim diye.

GURURA KAR�I �LA�

Halife Hz. �mer bir g�n k�rbas�n� (su tulumu, su kab�) s�rt�na y�klenmi�, Medine'nin en kalabal�k sokaklar�nda dola��yordu. Babas�n�n s�rt�nda k�rba ile dola�t��� o�lu Abdullah'�n da g�z�ne ili�ti ve kendisine yeti�ip sordu:

- Baba sen ne yap�yorsun, koskoca halife s�rt�nda k�rba ta��r m�, ta��tacak kimse mi bulamad�n?

- O�lum, bunu ta��tacak adam bulamad���m i�in veya ba�ka bir mecburiyet dolay�s�yla ta��yor de�ilim. Nefsime gurur gelir gibi oldu, kendimi be�enir gibi oldum, s�rf onu k���ltmek i�in bu yola ba�vurdum.

HZ. AL�'N�N B�Y�KL���

Birg�n ashab Peygamberimiz (s.a.v)'den Hz. Ali'yi ni�in �ok sevdi�ini sordu. Hz Peygamber o anda mecliste bulunmayan Hz. Ali'yi �a��rmaya adam g�nderdi ve orada bulananlara sordu:

- Birisine iyilik etseniz, o da size k�t�l�k etse ne yapard�n�z? Cevap verdiler:

- Yine iyilik ederiz.

- Yine k�t�l�k yapsa?

- Biz yine iyilik ederiz?

- Yine k�t�l�k yapsa?

Ashab cevab vermedi, ba�lar�n� �ne e�diler. Bunun anlam� k�t�l��e k�t�l�kle mukabele etmesek bile iyilik yapmaya devam etmeyiz, demekti.

Bu s�rada Hz. Ali o meclise geldi. Rasulullah Hz. Ali'ye sordu:

- Ya Ali, iyilik etti�in biri sana k�t�l�k etse ne yapard�n?

- Yine iyilik ederdim.

- Yine k�t�l�k yapsa?

- Yine iyilik yapard�m.

Hz. Peygamber soruyu tam yedi defa tekrarlad�. Hz. Ali yedi defas�nda da "yine iyilik ederdim" diye cevap verdi. Ashab,

- Ya Rasulallah, Ali'yi �ok sevmenizin sebebini �imdi anlad�k, dediler.

HZ. AL�'N�N R�YA YORUMU

Ashabtan (Peygamberimizin arkada�lar�) Abdullah o�lu Cabir bir r�yas�nda, b�y�k ineklerin k���k inekleri sa�d���n�, hastalar�n sa�lar� ziyaret etti�ini, kuru bir �ay kenar�nda yemye�il bah�eler bulundu�unu, minberde (camilerde imam�n hutbe okudu�u yer) koca koca putlar durdu�unu g�rd�. Bu, s�radan bir r�yaya benzemiyordu. Bunun �nemli bir mesaj� olmal�yd�. Bu r�yay� yoracak ki�i olarak ilk defa Hz. Ali akl�na geldi. Hz. Peygamberin "�lim beldesinin kap�s�" diye niteledi�i Hz. Ali ancak g�venilir bir a��klama getirebilirdi. Bu d���ncelerle r�yas�n� yordurmak �zere Hz. Ali'ye m�racaat etti. R�yas�n� tane tane anlatt� ve

ne anlama geldi�ini yormas�n� rica etti. Hz. Ali "Yanl�� yorumdan Allah korusun" diyerek s�ze ba�lad� ve ��yle devam etti. "B�y�k ineklerin k���k inekleri sa�mas�, yetki ve mevkilerini halk� soymak i�in kullanan g�revlileri (amir ve memurlar�); hastalar�n sa�lar� ziyaret etmesi, yoksullar�n hallerini arzetmek i�in zenginlerin pe�inde ko�mas�n�; kuru �ay kenar�nda bulunan yemye�il bah�eler, uzaktan veya d��ardan bak�ld���nda �ok b�y�k san�lan ve �yle �nlenmi� ama asl�nda i�leri kupkuru ��lden ibaret olan ilim adamlar�n�; minberde duran koca koca putlar ise, lay�k olmad��� halde ilmin, dinin ve devletin y�ce makamlar�na y�kselmi� kimseleri ifade eder."

GER�EK NEDEN

Hz. Ali'nin halifeli�i s�ras�nda, Hz. Osman'�n �ehid edilmesiyle sonu�lanan fitne, fesad daha da artt�. Bu durumdan �z�len, �ikayet�i olan bir m�min Hz. Ali'ye gelip sordu:

- Ya Ali neden Hz. Eb� Bekir ve �mer zaman�nda meydana gelmeyen bu olaylar senin zaman�nda meydana geliyor, m�minler birbirine d���yor?

Hz. Ali cevap verdi:

- Hz. Eb� Bekir ve �mer zaman�nda biz vard�k, ama bizim zaman�m�zda onlar yok.

T�T�ZL���N B�YLES�

�sl�m d�nyas�nda Kur'an'dan sonra en g�venilir kaynak Sahih-i Buhari ad�ndaki hadis kitab�d�r. �smail el-Buha-ri'nin Hz. Peygamberin hadislerini toplamaya kendini vakfetti�i, yeni bir hadis duymak ve almak i�in dere tepe dola�t���, g�nlerce, haftalarca yol katetti�i s�ralardayd�. Kendisine bir�ok sahabi ile g�r��t��� bilinen birinden s�z edildi. �ok zaman yapt��� gibi uzun bir yol katederek bahsedilen adam� buldu. Fakat adam� buldu�u s�rada kaz���ndan bo�anm�� olan devesini bo� torba ile aldatarak yakalamaya �al��t���na �ahit oldu. Bu halde hi�bir�ey sormadan geri d�nd�. Ni�in bo� d�nd���n�, birka� hadis not etmedi�ini soranlara ��yle cevap verdi:

- Ben devesini aldatarak yakalamaya �al��an adam�n rivayet edece�i hadise g�venmem.

MAL SEVG�S� KALB� KAPLAMAMALI

B�y�k f�k�h (hukuk) bilgini, Hanefi mezhebinin kurucusu �mam-� Azam Eb� Han�fe'nin (VIII. y�zy�l) ilmi faaliyetleri yan�nda ticaretle de me�gul zengin bir zat oldu�u malumdur. Bu b�y�k insan, g�nd�z ��leye kadar mescitte talebelerine ders verir, ��leden sonra da ticari i�leri ile u�ra��rd�. Bir g�n ders verdi�i s�rada bir adam mescidin kap�s�ndan seslendi:

- Ya imam, gemin batt�!... (�mam�n ticari mal ta��yan gemileri mevcut)

�mam-� Azam bir anl�k teredd�tten sonra

- Elhamd�lillah dedi.

- Bir m�ddet sonra ayn� adam yeniden gelip haber verdi:

- Ya imam, bir yanl��l�k oldu batan gemi senin de�ilmi�.

�mam bu yeni habere de:

- Elhamd�lillah, diyerek mukabele etti. Haber getiren ki�i hayrete d��t�:

- Ya imam, gemin batt� diye haber getirdik "Elhamd�lillah" dedin. Batan geminin seninki olmad���n� s�yledim yine "Elhamd�lillah" dedin. Bu nas�l hamdetme b�yle?

�mam-� Azam izah etti:

- Sen gemin batt� diye haber getirdi�inde i� �lemimi, kalbimi ��yle bir yoklad�m. D�nya mal�n�n yok olmas�ndan, elden ��kmas�ndan dolay� en k���k bir �z�nt� yoktu. Bu nedenle Allah'a hamdettim. Batan geminin benimki olmad��� haberini getirdi�inde de ayn� �eyi yapt�m. D�nya mal�na kavu�maktan dolay� kalbimde bir sevin� yoktu. D�nya mal�na kar�� bu ilgisizli�i ba���lad��� i�in de Allah'a ��krettim.

�MAM-I �ZAM VE KADILIK

Zaman�nda �mam-� Azam ile herhangi bir konuda tart��maya girip de galip ��kan g�r�lmemi�tir. Hem derya gibi ilmi, hem de herkese nasip olmayan zeka ve mant��� sayesinde hepsinden kendisi galip ��k�yordu.

Abbasi Halifesi Me'mun �mam-� Azam'� Kufe'ye kad� yapmak istiyordu. �mam� �a��rd� ve bu niyetini a��klad�. �mam-� Azam y�netimin yanl��l�klar�na alet olmamak i�in bu teklifi kabul etmedi.

- Ben kad�l�k yapamam, dedi.

Halife de herkes de kabul ederdi ki ondan iyi kad�l�k yapacak bulunamazd�. Bu nedenle Halife sert ��kt�:

- Yalan s�yl�yorsun, sen kad�l�k yapars�n!

�mam-� Azam akan sular� durduracak �u cevab� verdi:

- E�er ben yalan s�yl�yorsam, yalan s�yledi�im i�in kad�l�k yapamam, ��nk� yalanc�dan kad� olmaz. E�er "yapamam" dedi�im zaman do�ru s�yl�yorsam, s�z�m�n gere�i olarak kad�l�k yapamam. O halde her iki halde de kad�l�k yapamam,

K�F�R M� M�M�N M�?

�mam-� Azam'�n da bulundu�u bir mecliste birisi ��yle bir soru sordu: "Bir adam ki, cenneti istemez, cehennemden korkmaz, �l� eti yer, r�k���z secdesiz namaz k�lar, g�rmedi�ine �ahitlik eder, fitneyi sever, hakk� istemez, bu adam kafir midir, m�min mi?" Mecliste bulunanlar a��z birli�i etmi��esine "Bunlar kafirin s�fatlar�d�r, b�yle bir adam kafirin ta kendisidir." dediler. �mam-� Azam susuyordu: "Ya imam sen ne dersin?" dediler. �mam-� Azam, "Bunlar m�minin s�fat�d�r, b�yle biri m�minin ta kendisidir" dedi. itiraz ettiler: "Ya imam nas�l olur, m�min cenneti istemez mi, cehennemden korkmaz m�?.." diye. �mam tek tek a��klad�: "Ger�ek (bilin�li) m�min cenneti istemez, sahibini (Allah'�) ister, cehennemden korkmaz, sahibinden korkar, �l� eti dedi�iniz bal�kt�r, g�rmedi�ine �ahitlik eder, ��nk� Allah'� g�rmez ama kesin inan�r, r�kusuz secdesiz k�ld��� namaz

cenaze namaz�d�r, fitneyi sever, ��nk� fitneden maksat mal ve evladd�r, (Kur'an'da mal ve evlad�n m�minler i�in fitne -imtihan- oldu�u belirtilmi�tir); hakk� istemez, ��nk� haktan kas�t �l�md�r, m�min de olsa �l�m� temenni etmez."

SEN B�R KIZINI VERMEZS�N DE...

Kufe'de bir adam ���nc� Halife Hz. Osman i�in "Yahudiymi�" diye tutturmu�tu. Herkes bunun as�ls�z oldu�unu, imkans�z oldu�unu s�yl�yor ama adam bir t�rl� ikna olmuyordu. Bu konu �mam-� Azam'a da duyuruldu. "Adam� bu sa�ma inanc�ndan kimse cayd�ramad�, sununla bir de siz g�r��seniz" dendi. "Hay hay" dedi �mam-� Azam, bir ak�am bu k�za d�n�rl��e diye adam�n evine gitti. Dereden tepeden konu�tuktan sonra s�z� esasa getirdi:

- Biz Allah'�n emri, Peygamberin kavliyle k�z�na d�n�r geldik.

- Kime istiyorsunuz k�z�m�, ��renebilir miyim?

- K�z�n� istedi�imiz kimse son derece ahl�kl�, d�r�st �ok zengin ve alabildi�ine c�mert, Kur'an'� ezbere biliyor ve s�rekli okuyor... (Bunlar�n hepsi Hz. Osman'�n nitelikleri)

Adam s�z�n� kesti:

- Yeter, bunlardan bir tanesi bile k�z�m� vermek i�in yeterli meziyettir.

- Ama bu damat aday�n�n bir kusuru var, kendisi Yahudi.

-Adam parlad�:

- Nas�l olur, benim k�z�m� bir Yahudiye istersiniz?

�mam-� Azam i�in art�k ta�� gedi�ine koyman�n zaman� gelmi�ti:

- Sen bir k�z�n� yahudiye vermezsin de Hz. Peygamber iki k�z�n� birden bir Yahudiye nas�l verir? deyince adam�n art�k bir inat ve itiraza mecali kalmad�, bilinen ger�e�i kabul etti.

(Hz. Osman peygamberimizin damad�yd�, �nce bir k�z�yla evlenmi�, o �l�nce di�er bir k�z�yla evlenmi�ti. Bunun i�in Hz. Osman'a "Zi'nNureyn'' (�ki nur sahibi) denmi�tir.)

ATE� D�NYADAN G�D�YOR

Abbasi'lerin �nl� halifesi Harun Re�id zaman�nda ya�am�� olan Behl�l Dana (VIII. y�zy�l) d�nemin evliyas�ndand�. Zaman zaman akl�ndan zoru olan kimselere has tav�rlar tak�n�r, herkes de bundan dolay� kendisini deli san�rd�. Ama bunu maksatl� yapard�. Behl�l daima Harun Redi�'in yak�n�nda bulunur, �e�itli sebepler has�l ederek onu uyar�rd�. Bir g�n Behl�l, �st� ba�� toz toprak i�inde uzun bir yolculukan gelmi� olman�n belirtileri ile Harun Re�id'in huzuruna ��kt�. Harun Re�id sordu:

- Be ne hal Behl�l, nereden geliyorsun?

- Cehennemden geliyorum ey h�k�mdar.

- Ne i�in vard� cehennemde?

- Ate� laz�m oldu da ate� almaya gittim.

- Peki, getirdin mi bari?

- Hay�r efendim getiremedim. Cehennemin bek�ileriyle g�r��t�m, onlar "San�ld��� gibi burada ate� bulunmaz, ate�i herkes d�nyadan kendisi getirir" dediler.

BEHL�L D�V�NE

Birg�n adam�n biri Behl�l'e ak�l dan��t�:

- Ey Behl�l Dana, ben zengin olmak istiyorum, bana ne tavsiye edersin?

Behl�l bir an d���n�p cevap verdi:

- Demir al, demir sat.

Demir ticareti eski �a�lardan beri k�rl� bir i� olarak biliniyordu. ��nk� demir hi� fire vermeyen, daima �st�ne koyan bir maddeydi. Adam Behl�l'�n tavsiyesine uyup demir ticaretine ba�lad� ve ger�ekten k�sa zamanda diledi�i gibi zengin biri oldu. Zengin olduktan sonra Behl�l i�in "Bu ne budala adam, verdi�i ak�lla herkes k��eyi d�n�yor,

kendisi fakirlikten k�r�l�yor" diye d���nd�. Bir zaman sonra Behl�l'�n kar��s�na ��kt�, yeni bir ak�l dan��t�:

- Ey Behl�l Div�ne (Dana yerine aptal yerine koyarak divane diyor) ben demir al�p satmaktan yeterince zengin oldum. Biraz da ba�ka bir i� yapay�m. Bu sefer ne tavsiye edersin?

Behl�l adam�n i�ini d���n� bildi�inden onu k�t� niyetine kurban edecek bir tavsiyede bulundu: - So�an al, so�an sat.

So�an ticaretinin de riskli i�lerden biri oldu�u bilinir. So�an devaml� fire veren bir nesnedir. Adam so�an ticaretine ba�lay�nca k�sa zamanda iflas bayra��n� �ekti ve k�t� kalblili�inin cezas�n� pahal� bir bi�imde �dedi.

�AR�I PAZAR A�ALI�I

Behl�l Dana birg�n Harun Re�id'den bir vazife istedi. Harun Re�id de ona �ar�� pazar a�al���n� (denetimini) verdi. Behl�l hemen i�e koyuldu. �lk olarak bir f�r�na gitti. Birka� ekmek tartt� hepsi normal gramaj�ndan noksan geldi. D�n�p f�r�nc� ya sordu: "Hayat�ndan memnun musun, ge�inebiliyor musun, �oluk-�ocu�unla a�z�n�n tad� var m�?" Adam her soruya olumsuz cevap verdi. Memnun oldu�u bir �ey yoktu. Behl�l bir�ey demeden ayr�ld� ve bir ba�ka f�r�na ge�ti. Orada da birka� ekmek tartt� ve g�rd� ki b�t�n ekmekler gramaj�ndan fazla geliyor, eksik gelmiyor. Ayn� sorular� bu f�r�n�n sahibine de sordu ve her soruya olumlu cevap ald�. Bundan sonra ba�ka bir yere u�ramadan do�ru Harun Re�id'in huzuruna ��kt� ve yeni bir vazife istedi. Harun Re�id, "Behl�l daha demin vazife verdik sana ne �abuk b�kt�n?" dedi.

Behl�l a��klad�:

- Efendimiz �ar�� pazar�n a�as� varm��. Benden �nce ekmekleri tartm��, vicdanlar� tartm��, buna g�re herkes hesab�n� �demi�, bana ihtiya� kalmam��.

SARAYDA �FTAR

Harun Re�id bir    Ramazan g�n� Behl�l'e tembih etti:

- Ak�am namaz�nda camiye git, namaza gelen herkesi iftara davet et.

Ak�am oldu, namaz k�l�nd�, namazdan sonra Behl�l 5-10 ki�ilik bir grupla ��ka geldi. Harun Re�id �a��rd�:

- Behl�l bunlar kim? Ben sana namaza gelen herkesi saraya iftara �a��r diye tembih etmedim mi? Sen o kadar cemaatin aras�ndan bir sofral�k bile adam getirmemi�sin..

- Efendimiz, siz bana camiye gelenleri de�il, namaza gelenleri iftara �a��r dediniz. Namazdan sonra bendeniz cami kap�s�nda durdum, ��kan herkese hocan�n namaz k�ld�r�rken hangi sureyi okudu�unu sordum. Onu da yaln�z bu getirdi�im ki�iler bildi. Camiye gelen �oktu ama namaza gelen demek ki yaln�z bunlarm��.

SEN�N ���N DAHA ZOR

Behl�l D�n�'n�n menk�belerinden kitaplar meydana getirilmi�tir. Bunlar�n hepsi insanlar� iyili�e, do�rulu�a, Allah r�zas�n� kazanmaya �zendirici bir nitelik ta��r. T�rk halk� aras�nda da bunlardan bir b�l�m� bilinmekte ve anlat�lmaktad�r.

Bir hac ibadeti s�ras�nda Harun Re�id ve Behl�l y�ksek�e bir yere oturup oradan ibadet ve dua eden ve bu arada a�lay�p g�zya�� d�ken insan selini seyrediyorlard�. Behl�l Dana halifeyi uyarmak i�in yeni bir f�rsat yakalam��t�. Dedi ki:

- Ey m�sl�manlar�n halifesi, b�t�n bu a�lay�p s�zlayan insanlar kendi nefislerinin g�nahlar�n�n hesab�n� verip veremeyeceklerini bilmedikleri i�in a�la��yorlar. Halbuki sen kendi nefsinin hesab� yan�nda b�t�n bu insanlar�n da hesab�n� vereceksin.

GER�EK ZENG�NL�K

Ba�lang��ta T�rkistan taraflar�nda bir b�lgenin h�k�mdar� yani d�nya sultan� iken v�k� olan baz� ikazlarla h�k�mdarl���n� b�rak�p maneviyat sultan� olmaya azmeden, bunu da ger�ekten ba�aran �brahim Edhem (VIII. y.y�l) d�nya mal�na kar�� o kadar tenezz�ls�zd� ki kimseden bir �ey istemez ve beklemezdi. Nefsini yoklu�a ve mahrumiyete o derece al��t�rm��t� ki bir benzerine

rastlanamazd�. Birg�n b�y�k velilerden �a�da�� ve hem�ehrisi �akik Belhi ile kar��la�t� ve ona sordu:

- Ey �akik nas�l ge�iniyorsun? �akik Belhi cevap verdi:

- Bulunca yiyoruz, bulmay�nca sabrediyoruz. �brahim Edhem:

- Horasan'�n k�pekleri de ayn� �eyi yap�yorlar, bulunca yiyorlar, bulmay�nca sabrediyorlar, diye kar��l�k verdi.

Belhi sordu:

- Peki siz ne yap�yorsunuz?

- Biz bulunca da��t�yoruz, bulmay�nca sabrediyoruz.

Bizim �brahim Edhem Hazretleri hakk�nda s�ylemek istedi�imiz bu de�il. �brahim Edhem'in, ama� edindi�i ve ula�may� ba�ard��� yokluk ve mahrumiyeti o derece a�ikar, o derece g�ze bat�c� idi ki g�renlerde kendisine yard�m hissi uyand�r�yordu.

Varl�kl� bir ki�i �brahim Edhem'e yard�m etmek istedi. �brahim Edhem:

- Yard�m�n� ger�ekten zenginsen kabul ederim, dedi.

Adam ger�ekten zengin oldu�unu, bir �eye ihtiyac� bulunmad���n� s�yledi. B�y�k veli sordu:

- Ne kadar paran var?

- �� bin alt�n�m var.

- D�rt bin olmas�n� istemez misin?

- Elbette isterim.

- Be�bin olmas�n�?

- �sterim.

- On bin alt�n�n olsa �ok sevinirsin de�il mi?

- ��phesiz �ok memnun olurum.

- Zengin oldu�unu s�yl�yorsun ama, sen ger�ekte z���rd�n birisin. Sen, on bin de�il y�z bin alt�n�n olsa yine kanaat etmez fazlas�n� istersin. Kanaati olmayan insan zengin say�lmaz. Ger�ekten zengin olsayd�n yard�m�n� kabul edecektim.

TEVEKK�L B�YLE M� OLUR?

B�y�k velilerden �akik Belhi (VIII. yy�l) bir k�tl�k senesinde, herkesin kara kara d���nd��� bir ortamda, zengin bir adam�n k�lesinin �ak�r �ak�r oynad���na �ahit oldu. Yan�na yakla�t� ve sordu:

- Herkes k�tl�kla, a�l�kla kar�� kar��ya olmaktan inler dururken sen neye g�venerek b�yle oynayabiliyorsun? K�le cevap verdi:

- Herkesten bana ne? Benim i�in bir tehlike s�z konusu de�il. Benim efendimin 7-8 tane k�y� var, her ihtiyac�m�z o k�ylerden sa�lan�yor.

Bu a��klama �akik'i adeta bir �amar gibi sarst�. ��nk� kendisi de k�tl�ktan dolay� endi�e i�indeydi. Ama k�le onu uyand�rd� ve kendi kendine ��yle dedi:

- Hey �akik kendine gel! �u k�le nihayet bir insan olan efendisine bunca g�veniyor, kendini emniyet i�inde hissediyor. Sen ki b�t�n canl�lar�n r�zk�n� garanti eden Allah'a inan�yor, tevekk�l ediyorsun, Bu nice tevekk�ld�r ki r�z�k endi�esi i�indesin?

HED�YE

En b�y�k velilerden biri oldu�unda ��phe bulunmayan Bayezid-� Best�mi'yi �l�m�nden sonra bir dostu r�yas�nda g�rd� ve kendisine sordu:

- �lahi huzurda seni nas�l kar��lad�lar? Bayezid-i Bestami cevap verdi:

- Bana, "ne getirdin?" diye sordular. Ben de dedim ki "Bir dilenci bir padi�ah�n huzuruna ��k�nca ona ne getirdin diye sormazlar, dile bizden ne dilersen" derler.

S�z�me Rabbimin cevab� eri�ti: "Do�ru s�yl�yor, do�ru s�yl�yor."

G�VENE L�YIK OLMAK

Tasavvuf tarihinin �nemli simalar�ndan Z�nnun M�sri (IX. y.y�l) kendisine bir y�l m�rid olup hizmet ettikten sonra �sm-i Azam'� (Allah'�n b�t�n vas�flar�n� ifade eden en y�ce ad�) ��renmek isteyen Yusuf bin H�seyin'in arzusunu yerine getirmedi. Bu iste�e g�l�p ge�ti. Aradan tam alt� ay daha ge�ti. Yusuf bin H�seyin sab�rla hizmete devam etti. Bir f�rsat�n� bulup iste�ini yine tekrarlad�. Z�nnun M�sri bu defa Yusuf bin H�seyin'e a�z� bir bezle ba�lanm�� bir testi vererek, "Bunun i�indeki hediyeyi falan yerdeki filan zata g�t�r" dedi. Dikkatle g�t�rmesini, i�indekine bir zarar gelmemesini de ayr�ca hat�rlatt�. Yusuf, hediyeyi ald� ve yola koyuldu. Yolda kendi kendine s�yleniyordu: "Bir bu�uk y�ld�r hizmetindeyim, benim bir dile�imi yerine getirmeyen �eyhim, hizmetinde bulundu�um bir bu�uk y�ld�r bir defa ziyaretine bile gelmemi� olan bir dostunu hediye ile taltif ediyor..."

Yolculu�u s�ras�nda bir yerde dinlenirken, i�ini, �zenle g�t�r�lmesi istenen bu hediye nedir diye �iddetli bir merak sard�. Merak�na ma�lup olarak testinin a�zand�ki bezi ��zd� ve a�t�. A�mas�yla birlikte bir fare f�rt diye atlad� ve �al�l�klar�n, aras�nda kayboldu. Yusuf bin H�seyin �ok �z�ld�, pi�man oldu. Emanete hiyanet etmi�ti. Art�k g�t�r�lecek hediye kalmad���na g�re yoluna devam etmesi gereksizdi. �aresiz �z�nt�l� ve mahcup bir halde geri d�nd�. Olaca�� kalbine malum olan Z�nnun M�sri "S�radan bir hediyenin bile g�venilemeyece�i bir kimseye �sm-i Azam nas�l emanet edilir?" diyerek her isteyene her �eyin emanet edilemeyece�ini anlatmak istedi.

YUNUS H�RMET�NE

"Anadolunun i� ayd�nl���" b�t�n Anadolu'nun sevgilisi insan sevgisinin, ho�g�r�n�n s�n�rlar�n�,

Yarad�lm��� ho�g�r

Yaradandarr �t�r�

Bir kez g�n�l y�kt�n ise

Bu k�ld���n namaz de�il.

gibi s�yleyi�lerle kimseye nasip olmayacak �l��de geni�leten Yunus Emre (1240-1320) Tapduk Emre'nin dergah�nda uzun s�re zevk ve hevesle odun ta��m��, ayak i�leri yapm��t�. Ama Tapduk bir t�rl� arzulad��� gibi Yunus'u ele alm�yor, eren lerin g�n�l deryas�ndan bir katre sunmuyordu. Yunus bu konuda bir dilekte bulunsa "Sen h�l� d�nya kokuyorsun" deyip savu�turuyordu. Yunus "Herhalde benim nasibim burada de�il, bir ba�ka �eyhin kap�s�nda" diyerek Tapduk'a dahi haber

vermeden dergah� terketti. Ama dergahtan uzakla�t�k�a i�ini bir h�z�n kaplad�. Tapduk Emre'nin kap�s�nda en basit i�leri yaparken bile g�nl�nde bir ayd�nl�k, bir ferahl�k, bir yumu�akl�k vard�. Dergahtan ayr�lal� g�nl� kararm��, kat�la�m��t�, uzakla�t�k�a i�ini Tapduk'a ve dergaha kar�� bir hasret kapl�yordu. Bu yolculuk s�rerken bir ak�am vakti yedi ki�ilik bir ba�ka yolcu grubuna rastlad�. ��ini kaplayan h�z�n ve hasrette belki bir hafifleme olur diye kendi de onlara kat�ld�. Yol arkada�lar� ermi� k�l�kl�, ya�l�ca insanlard�. G�ven veren halleri vard�. Birlikte s�rd�r�len bu yolculuk s�ras�nda bir an geldi ki hi�birinin ��k�n�nda (az�k �antas�) bir�ey kalmad�. Biryerde mola verdiler, a�l�k canlar�na tak etmi�ti. Bu yedi arkada�tan bi ri ellerini kald�r�p Yaradan'a niyazda bulundu. Bu dua ve yakarman�n akabinde �nlerinde t�rl� yiyeceklerle donanm�� bir sofra peydah oldu. Yediler i�tiler Rablerine ��krettiler. Bundan sonra bu yedi yolcudan herbiri yolda ac�kt�k�a dua etti ve yemekleri ilahi bir l�tuf olarak ikram edildi. Sonunda dua s�ras� Yunus'a gelmi�ti.

Yunus so�uk terler d�k�yordu. ��in i�inde mahcup olmak vard�. Yol arkada�lar�n�n her biri Allah kat�nda makbul ki�ilerdi ki dualar� kabul g�r�yordu. Kendinin b�yle bir imtiyaz� yoktu. Ama duay� yapacakt�, �aresi yoktu. B�t�n varl��� ve i�tenli�iyle Allahla yalvard�: "Ya Rabbi, �u yol ar kada�lar�m sana kimin y�z� suyu h�rmetine yalvar�yorlarsa ben de onun y�z� suyu h�rmetine yalvar�yorum, beni mahcup etme..." Bu duan�n arkas�ndan �ncekilerin iki kat� yiyecek i�ecek l�tfedildi. �a�k�nl�k s�ras� yedi yolcudayd�. Sordular:

- Ey arkada�, sen kimin h�rmetine dua ettin? Yunus,

- �nce siz s�yleyin dedi. A��klad�lar:

- Biz Tapduk Emre'nin dergah�nda Yunus ad�nda �ok makbul ve muteber bir dervi� varm�� onun h�rmetine Allah'a yakarm��t�k.

Yunus esas �imdi mahcup olmu�tu. Yunus'un kendisi oldu�unu a��klamaya utand�. Tapduk Emre'ye kar�� da kalbini bozmu�tu. Halbuki Tapduk ona Allah yolunda epeyi dereceler kazand�rm��t�. B�y�k bir pi�manl�k i�inde, bedeninden s�yr�lm�� bir ruh gibi akarak Tapduk dergah�na d�nd� ve �eyhine bu defa kendini kay�ts�z �arts�z teslim etti.

G�REV �UURU

Osmanl�lar�n ilk �eyh�lislam� Molla Fenari (1350-1431) �eyh�lislam olmadan �nce Bursa kad�s� idi. Onun kad�l��� s�ras�nda bir adam pazardan bir at sat�n ald�. Fakat al��-veri�in hemen arkas�ndan at�n hasta oldu�unu farketti. Geri ver mesi gerekiyordu, ama sat�n ald��� adam� zorluk ��kart�r, at�n hastal���n� kabul etmez diye �nce kad�ya gidip resmi kanaldan i�i sa�lama ba�lamak istedi. Mahkemeye gitti�inde kad�y� (Molla Fenari) yerinde bulamad�. ��ini ertesi g�ne b�rakt�. Fakat at o gece �ld�. Adam ertesi g�n olanlar� kad�ya anlatt�, ma�dur oldu�unu, ne yapmas� gerekti�ini sordu. Molla Fenari "Senin zarar�n� ben �deyece�im" dedi. Adam hayretle kad�ya bakt�, "Ni�in siz �deyeceksiniz, konuyla hi�bir ilginiz ve su�unuz yok ki..." dedi. Molla Fenari, "Evet �yle g�r�n�yor ama asl�nda benim de su�um b�y�k. E�er sen d�n makam�ma geldi�inde ben yerimde olsayd�m, olaya m�dahale eder, at� geri verdirir, paran� iade ettirirdim. At da sahibinin elinde �lm�� olurdu. Bu imk�n �imdi yok olmu�tur. Senin zarar�na benim makam�mda bulunmamam sebep oldu�u i�in zarar�n� ben �deyece�im" dedi ve �dedi.

ARADAK� FARK

Anadolu'nun yeti�tirdi�i en b�y�k velilerden biri olan Hac� Bayram (XV. y.y�l) Anadolu k�kenli ba�ka bir�ok bilgin ve erenin de �stad�d�r. Bunlardan biri de Fatih'in hocalar�ndan Ak�emseddin idi. Ak�emseddin Hac� Bayram'a ba�lan���ndan k�sa bir zaman sonra zekas�, anlay���, kavray���, en �nemlisi de �eyhine tam teslimiyeti sayesinde icazet (diploma) ald� ve ir�adla g�revlendirildi. Ak�emseddin'in bu ba�ar�s� Hac� Bayram'�n di�er m�ridleri aras�nda k�skan�l��a sebep oldu. Bunlardan biri Hac� Bayram'a sordu:

- Efendi Hazretleri, k�rk y�ld�r talebeniz olanlar

hen�z halifeli�e (sizi temsile) lay�k g�r�lmezken Ak�emseddin'in k�sa zamanda bu r�tbeye ula�mas�n�n sebebi ne ola?

Hac� Bayram, gerek maddi gerekse manevi hayatta y�kselmenin veya yerinde sayman�n sebebini a��klarcas�na cevap verdi:

- Bu k�se (Ak�emseddin) bizde ne g�rd� ve i�ittiyse hemen inand� ve teslim oldu. Sebep ve hikmetini sonra kendi kendine bulup ��rendi. K�rk y�ld�r hizmetimizde bulunanlar ise bizde g�rd�klerinin ve duyduklar�n�n �nce sebep ye hikmetini ��renip sonra inand� ve teslim oldu. ��te aradaki fark budur.

�K� ER K��� �LE B�R HATUN K���

Hac� Bayram Veli, Sultan II. Murad'�n sayg� duydu�u manevi �nderlerdendi. H�k�mdar�n Hac� Bayram'a sayg�s� o derece b�y�kt� ki ona m�rid olanlardan vergi alm�yordu. Ama gelin g�r�n ki b�t�n Ankara halk� Hac� Bayram'�n m�ridi oldu�unu iddia ediyordu. Ankara'da kimden vergi istense "Ben Hac� Bayram'�n m�ridiyim" deyip i�in i�inden s�yr�l�yordu. Bu durum h�k�mdara yans�t�ld�. H�k�mdar Hac� Bayram'a bir mektup g�nderip, "Ger�ek m�ritlerinizin say�s�n� bana bildiriniz, sizin bildirdi�iniz herkes vergiden mual tutulmak �zere kabul�md�r"dedi.

Hac� Bayram devletine sayg�l� bir maneviyet b�y��� olarak kendisine ba�l�l���n k�t�ye kullan�lmas�ndan zaten �ikayet�i idi. Mektubu f�rsat bilerek m�ridlik iddias�ndaki herkese haber sald�: "Falan g�n falan yerde toplan�n�z" diye. O g�n hemen b�t�n Ankara halk� �eyhlerinin davetine uyarak bildirilen yere ak�n ettiler. Hac� Bayra� � bir tepeci�e kurdurdu�u siyah k�l bir �ad�rdan ��karak kalabal��a sordu: "Beni seviyor musunuz?' Kalabal�k hep bir a��zdan kar��l�k verdi: "Elbette seviyoruz." "Bana y�rekten ba�l� m�s�n�z? �stesem benim i�in can�n�z� verirmisiniz?" Kalabal�k cevab verdi: "Can�m�z senin yoluna feda olsun..." Hac� Bayram bunun �zerine "Bug�n bana inananlar� �u �ad�r�n i�inde bir bir kurban edip

canlar�n� cennete g�nderece�im. �imdi bir ki�i ��ks�n" dedi. Kalabal�ktan bir ki�i ��kt�. Hac� Bayram onu �ad�ra ald�. �ad�rda �nceden haz�rlatt��� koyunlardan birini kestirerek, kan�n� �ad�rdan d��ar�ya ak�tt�rd�. D��ardakiler adam�n ger�ekten kurban edildi�ini sanarak �rperdiler. Hac� Bayram d��ar� ��kt�, "Bir ki�i daha gelsin"dedi. Bir adam daha ��kt�. Onu da �ad�ra al�p ayn� i�lemi yapt�. Sonra d��ar� ��kt� ve bir ki�i daha istedi. ��in �akayla gelir yan� yoktu. Giden gidiyordu. Bu defa bir �a�k�nl�k ve duraksama g�r�ld�. Yine de bir han�m ileri ��kt�. Hac� Bayram onu da �ad�ra ald�. Ayn� olay tekrarland�. D�rd�nc� defa Hac� Bayram kurbanl�k isteyince tek ki�i ��kmad�. Hac� Bayram art�k h�k�mdara cevap verecek durumdayd�:

- Sultan�m, vergiden affedilmek �zere ger�ek m�ridlerimi sormu�tunuz. Benim ger�ek m�ritlerim iki er ki�i ile bir hatun ki�iden ibaret �� ki�idir.

ALLAH HARAMDAN KA�ANI KORUR

�nl� h�k�mdar Timur'dan sonra yerine ge�en o�ullar�ndan �ahruh (XV. y.y�l) babas�n�n tersine bilime ve bilgine de�er veren, dindar, halim, selim biriydi. Bilginlerle oturup kalkmaktan zevk al�rd�. �ahruh'un �evresindeki bilgin ki�ilerden biri de Nimetullah Efendi idi. Ayn� zamanda evliyadan olan Nimetullah Efendi'nin dilinden d���rmedi�i

bir s�z vard�: "Allah haramdan ka�an� korur" (Yani ki�i haramdan ka�arsa Allah ona haram yedirmez, nasip etmez, demek istiyordu.)

Bu s�z� s�k s�k tekrar eder, bununla biraz da h�k�mdar ve adamlar�n� uyarmak amac� g�derdi. �ahruh da bunun her zaman m�mk�n olmayaca��n�, insan�n bazen bilmeden de harama el uzatabilece�ini ileri s�rerdi. �ahruh bir g�n saray�nda �zellikle Nimetullah Efendi'yi a��rlamak �zere bir ziyafet d�zenledi. Ba�ta h�k�mdar ve Nimetullah Efendi olmak �zere davetliler sofraya oturdular. Ba� yemek kehribar gibi k�zarm�� bir kuzu �evirmesiydi. Herkes gibi Nimetullah Efendi de i�tahla yiyor, yedik�e "Allah haramdan ka�an� korur" s�z�n� tekrarlay�p duruyordu. H�k�mdar ve

adamlar� da b�y�k alt�ndan g�l�yorlard�. Nihayet yemek bitti. �ahruh Nimetullah Efendi'ye sordu:

- Allah haramdan ka�an� her zaman ve her durumda korur mu?

- Evet korur, haramdan ka�ana Allah haram nasip etmez.

- Ama hocam seni korumad�, sende bizimle birlikte haram yedin.

- Hay�r, ben haram yemedim haram� siz yediniz.

- Bo�una iddia etme hocam, sofrada yedi�imiz kuzuyu benim adamlar�m �alm��t�, h�rs�zl�k mal�yd� o...

- Olabilir, size haramd�, ama bana helaldi. H�k�mdar lahavle �ekti:

- Nas�l olur hocam, �al�nm�� bir kuzu bize haram, sana helal?

Nimetullah Efendi s�z�n� ba�lad�:

- E�er inanm�yorsan�z, kuzunun sahibini bulun sorun...

Ger�ekten h�k�mdar�n adamlar� �ald�klar� kuzunun sahibini buldular. Ya�l� bir kad�nd� kuzunun sahibi. Kuzuyu �ald�klar�n�, pi�irip yediklerini itiraf ettiler ve paras�n� �demek istediklerini s�ylediler. Kad�n paras�n� almay� reddetti ve kendilerine beddua etti.

- Ben o kuzuyu paras� i�in de�il, bu havalide Nimetullah Efendi diye m�barek bir zat varm��, ona ikram etmek i�in yeti�tiriyordum, diye a��klamada bulundu.

GER�EK TEDB�R BUDUR

�stanbul'un Vefa semtine ad� verilen �eyh Vefa, Fatih devrinin b�y�k alimlerinden ve evliyas�ndand�. Ak�emseddin, Molla G�rani gibi devrin manevi �nderlerinden biriydi. Bu b�y�k zat�n oyun ya�lar�ndaki bir o�lu k�t� bir al��kanl�k edinmi�ti. Ucuna �ivi �ak�lm�� bir sopa ile o devirde evlere i�me suyu ta��yan sakalar�n k�rbalar�n� deliyordu. Evcil hayvan derisinden yap�lm�� su tulumu demek olan k�rba, sivri bir madde ile dokunuldu mu kolayca delinecek bir nesneydi. �eyh Vefa'n�n o�lu da bunu yap�yordu. Sakalar, "Bir din ulusunun o�ludur, �ok s�rmez ge�er" diye bir m�ddet dayand�larsa da bakt�lar vazge�ece�i falan yok, �eyh Vefa'ya �ikayet ettiler. Vefa Hazretleri olanlar� duyunca hayretler i�inde kald�. Nas�l olur da bunca dikkat ve �zenle yeti�tirilen, haram lokmadan uzak tutulan bir �ocuk b�yle bir �ey yapard�? �eyh Vefa sakalara, "Tamam" dedi. Konu anla��ld�, gereken yap�lacak, sizin de zarar�n�z

�denecektir. �nce kendinden i�e ba�lad�. "Acaba ben bu �ocu�a yanl��l�kla da olsa haram yedirdim mi?" diye d���nd�. Bir �ey bulamad�. Han�m�na sordu; "Sen bu �ocu�a hamileyken veya s�t verirken haram bir �ey yedin mi, �ok iyi d���n, bana bildir, yoksa o�lan�n sonu k�t�" dedi. Han�m

d���nd�, ta��nd�, r�yaya yatt�, nihayet bir olay hat�rlad�. O�lana hamileyken oturma�a gitti�i bir kom�u evinde, masadaki bir tabakta portakallar varm��. G�r�nce can� �ekmi� ama istemeye de utanm��. Ev sahibi han�m bulunduklar� odadan d��ar� ��kt�k�a yakas�ndaki i�neyi portakallara bat�r�p sular�n� i�mi�. Bunu �eyhe anlatt�. �eyh Vefa "Aman hatun hi� vakit ge�irmeden o kom�uya git,  olan� biteni dosdo�ru anlat ve helallik dile" diye tenbihledi. Kendi de sakalar� �a��rd�, kimin ka� tane k�rbas� delinmi�se hepsinin paras�n� �dedi ve haklar�n� helal ettirdi. O�lana olay�n ba��ndan sonuna kadar bir �ey denmedi. Hakk�nda b�yle �ikayet var, bir daha yaparsan asar�z, keseriz yollu tehdit edilmedi. Ama �ocuk bir daha �ivili sopa ile k�rbalar� delmedi.

DAHA SIRA GELMED�

Sultan Mahmud Seb�ktekin (XI. y.y�l�n ilk yar�s�) tarihte ilk M�sl�man T�rk devletlerinden biri olan Gaznelilerin en b�y�k ve en dirayetli h�k�mdar� idi. Tarihte ilk defa "sultan" ad�n� kullanan Gazneli Mahmud Seb�ktekin idi. �slam'� yaymak i�in Hindistan'a 17 sefer d�zenlemi� olan Sultan Mahmud din ve ilim ulular�yla g�r���r, hi� erinmeden ziyaretlerine gider, onlar�n tavsiye ve ir�adlar�na g�re kendini ayarlard�.

Birg�n vezirleri, kumandanlar� ile birlikte zaman�n tan�nm�� evliyas�ndan �eyh Ebu'l-Hasen Harakani'nin ziyaretine gitti. Adamlar�ndan baz�lar� �nce gidip �eyh'e, h�k�mdar�n kendisini ziyarete gelmekte oldu�unu, kar��lamas� gerekti�ini haber verdiler. �eyh Harakani k�s dinlemi� gibi hi� ald�rmad�. Yerinden bile k�m�ldamad�. H�k�mdar ve adamlar� dergah�n kap�s�na kadar geldi. Ba� vezir rica etti: "Ey din ulusu, hi� de�ilse bu de�erli h�k�mdar� odan�z�n kap�s�nda kar��lay�n!" Harakani bu kadar�n� bile yapmad�. Vezir feryad etti. "Ey m�barek insan sen Allah'�n Kur'an'da "Allah'a, Peygambere ve i�inizden emir sahibi olanlara itaat edin" buyurdu�unu hi� g�rmedin mi?"

�eyh Harakani cevap mahiyetindeki �u a��klamada bulundu:

"Biz o s�z�n� etti�in Allah emrinin 'Allah'a itaat ediniz' k�sm�na o kadar dald�k ki, hen�z peygambere bile s�ra gelmedi. Nerde kald� h�k�mdara itaat edelim..."

Sultan Mahmud bu a��klama kar��s�nda, �eyh'in ba��ndan beri tak�nd��� tavra zerre kadar k�zmad��� gibi, kendi de m�ritleri aras�na kat�ld�. Yan�ndakilerle beraber b�y�k bir sayg� g�stererek huzurundan ayr�ld�.

ALTINI D��MAN BELLE

Sultan Mahmud imanl�, amelli, bilgin bir h�k�mdard� ama g�zel y�zl� de�ildi. Bundan m�teessir de olmuyordu. Ne var ki halk g�zel y�zl� h�k�mdarlar� daha �ok severdi. Endi�esi bundan ileri geliyordu.

Devrinin b�y�k velilerinden birine sordu:

- Efendi Hazretleri, malumdur ki halk g�zel y�zl� h�k�mdarlar� daha �ok sever. Halbuki ben bundan yoksunum. Ama halk�m�n da beni sevmesini istiyorum, bana ne tavsiye edersiniz?

Allah dostu �u tavsiyede bulundu:

- Halk�n seni sevmesini istiyorsan alt�n� kendine d��man belle... (Halk�n refah ve mutlulu�u i�in onu g�z�n� k�rpmadan harca).