Abbas Güçlü

Üniversite sayısı sürekli artıyor. Peki ya kalite? İşte asıl önemli olan o! Bu konuda dünyanın pek çok ülkesinde farklı kriterlere göre sıralamalar yapılıyor. Genelde de yayın sayısı dikkate alınıyor. Ama önemli olan başka kriterler de var. Ve kriter sayısı ne kadar artarsa sıralamanın güvenirliği de o kadar artıyor.

ODTÜ eski Rektörü Prof. Dr. Ural Akbulut ve arkadaşları, daha önce de bu yönde bir çalışma yapmış ve bu gazetemizde yayımlandığında, büyük yankı uyandırmıştı. Şimdi kriter sayısını artırarak son durumu saptadılar.
Tablolar hazırlanırken, aşağıdaki 9 kriter esas alındı ve bu sıralamada her kriter için listenin en üstündeki üniversiteye 100 puan, diğerlerine de aynı oranda giderek azalan puanlar verildi.
Daha önceki sıralamalarda eski yeni üniversite ayrımı yapılmasına karşın, tıp fakülteleri olan, olmayan diye bir ayrım yapılmamış, bu da tıbbı olan üniversiteler lehine bir durum yaratmıştı. Şimdi o da dikkate alındı. İşte yeni kriterler, bilgi alınan kaynaklar ve 2 farklı kategoride üniversitelerin performans listeleri. Genel tablolar ise yarın.
1) Toplam yayın sayısı (araştırma)-YÖK (2008 yılı için yayımlandı)
2) Kişi başına düşen yayın sayısı (araştırma)-YÖK (2008 yılı için yayımlandı)
3) 2000-2008 arasında çıkan yayınlara 2008’de yapılmış toplam atıf sayısı (araştırma)-ISI
4) 2000-2008 arasında çıkan yayınlara 2008’de yapılmış kişi başına düşen atıf sayısı (araştırma)-ISI ve YÖK
5) 2000-2008 arası yapılan toplam yayın konferans ve atıf sayısı (araştırma) Google Scholar (GS)
6) 2000-2008 arasında öğretim üyesi başına düşen yayın, tebliğ ve atıf sayısı (araştırma)-GS ve YÖK
7) Toplam doktora öğrencisi sayısı (eğitim-araştırma)-ÖSYM
8) Doktora öğrencilerinin toplam öğrenciye oranı (eğitim-araştırma)-ÖSYM
9) Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı (eğitim)-YÖK ve ÖSYM

Kimler hazırladı?
Prof. Akbulut, listelerin 6 ayda bir yenileneceğini ve sürekli geliştirileceğini belirterek, kriterler konusunda şu bilgileri verdi:
“Toplam yayın sayısının sayıca büyük üniversitelerin lehine olduğu düşünülebilir. Ancak o kurumlar da dünya bilimine ülkemiz adına daha çok katkı yapmaktadır ve bu katkıları nedeniyle puan almalıdır. Kişi başına yayın ise, sayıca küçük olsa bile kişi başına üretkenliği fazla olan üniversitelerin bu başarılarının değerlendirilmesi ve motivasyon için gereklidir. Böylece bir yandan büyük üniversiteler toplam üretkenlikten dolayı yüksek puan alırken küçük kurumlar da verimleri yüksek ise fazla puan alabilirler. Performansın sürekliliği 5 ve 6 ile güncelliği ise 1 ve 2 ile ölçülmektedir.”
Bu çalışmada ayrıca şu isimler yer aldı:
Prof. Dr. Nusret Aras, Prof. Dr. Tunçalp Özgen, Prof. Dr. Engin Ataç, Prof. Dr. Ülkü Bayındır, Prof. Dr. Attila Aşkar, Prof. Dr. Yaşar Sütbeyaz ve Prof. Dr. Bilgehan Ögel, Nergis Gürel, Rafet Çevik, Başak Öztürk
Özetin Özeti: Sıralamadaki yerini beğenmeyenler, kızmak yerine, bu enerjilerini performanslarını yükseltmeye harcamalılar. Tabloların değerlendirmesi ise yarın...