I. | Yabancı kökenli sözcükler. Örnek:istasyon, basketbol, televizyon... | |
II. | Türkçe oldukları halde zamanla söylenişi değişen bazı sözcükler. Örnek: elma (alma), anne (ana), kardeş (kardaş)... | |
III. | Bazı birleşik sözcükler. Örnek: Karadeniz, gecekondu, hanımeli... | |
13) | Yukarıda verilen ifade ve bağlı örnekler, aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? | |
A) Ünlü benzeşmesi B) Büyük ünlü uyumu C) Ünsüz harfler D) Birleşik sözcükler |
14) Hangi tümcede ünlü ile başlayan bir ek aldığında yumuşamaya uğrayan bir sözcük vardır? A) Fabrikaya işçi alınacakmış. B) Çalışkan insanlar başarılı olur. C) Aralarındaki dostluk bambaşkaydı. D) Nüfus cüzdanını kaybetmiş. |
15) ? Şehrin ışıkları sokağımızı aydınlatmıyordu ? cümlesinde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Hece düşmesi B) Ulama C) sessiz sertleşmesi D) Sessiz yumuşaması |
16) Aşağıdaki kelimelerden hangisi büyük ses uyumuna uyar? A) Anne B) Elma C) Kardeş D) Mayıs |
17) Bir dili meydana getiren seslerin bütününe ne ad verilir? A) Kelime B) Alfabe C) Kitap D) Hece |
18) Aşağıdaki kelimeler alfabetik olarak sıralanırsa, en sonda hangisi yer alır? A) asker B) aslı C) asma D) askı |
19) Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde hece düşmesi olmamıştır? A) Hüznüm dağları aştı. B) Alnım ter içinde kaldı. C) Sabrın sonu selamettir. D) Dolabın kapağını açtı. |
20) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hece düşmesi görülen kelime vardır? A) Burnun mu büyüdü? B) Akşama bize gelir missin? C) Kendimi iyi hissetmiyorum. D) Bugün hava çok soğuk. |
21) Aşağıdaki kelimelerin hangisinde ünlü ile başlayan bir ek getirilirse ünsüz yumuşaması olur? A) ceylan B) iş C) dolap D) eser |
22) Aşağıdaki kelimelerin hangisinde büyük ünlü uyumu yoktur? A) masa B) çiçek C) kuruyemiş D) ulus |
23) Aşağıdakilerin hangisinde, büyük ünlü uyumuna uymayan ek vardır? A) yeşillimtrak B) kitap C) siper D) demokrasi |
24) Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte önce yer alır? A) sokak B) sınıf C) salıncak D) sonbahar |
25) Aşağıdakilerden hangisi sözlükte diğerlerinden sonra yer alır? A) önder B) önce C) önemli D) ölçek |
26) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde hece düşmesine örnek yoktur? A) Bu adamın fikri bana ilginç geldi. B) Çocukcağız sabahtan beri sizi bekliyordu. C) Göğsünde hâlâ ağrı var mı D) Bundan da alnımızın akıyla çıktık. |
27) Aşağıdakilerin hangisinde ulama yoktur? A) Doktor telefon etti, sizi sordu. B) Bize yardım edecek misiniz? C) Akşam olunca el ayak çekilirdi. D) Çocuğun ruh sağlığı bozulmuştu. |
28) "Koltuğun yanındaki gazeteyi alıp okudu." cümlesindeki hangi kelimede kaynaştırma harfi vardır? A) koltuğun B) gazeteyi C) yanındaki D) alıp |
29) Aşağıdaki kelimelerin hangisine "-in" takısı getirilirse, hece düşmesi olmaz? A) ağız B) alın C) fikir D) bilek |
30) "Gömleğini ve çorabını kurutup dolaba koydu." cümlesinin hangi kelimesinde sert sessiz yumuşaması yoktur? A) gömleğini B) kurutup C) çorabını D) dolaba |
31) Aşağıdaki kelimelerden hangisinin sonuna bir ünlü getirildiğinde ses yumuşaması meydana gelmez? A) sinek B) yeşil C) tat D) kitap |
32) Aşağıdaki kelimelerden hangisi "-e / -a" takısı aldığında son sesi yumuşamaz? A) sokak B) çorap C) topaç D) bulut |
33) "Çocuklar sessizce içeriye giriyorlardı." cümlesinde baştan kaçıncı kelime büyük ünlü uyumuna uymamaktadır? A) Birinci kelime B) İkinci kelime C) Üçüncü kelime D) Dördüncü kelime |
34) Aşağıdaki kelimelerin hangisindeki ünlülerin tümü hem ince hem de yuvarlak ünlüdür? A) kömür B) ekin C) onur D) ağır |
35) Aşağıdaki harf dizilerinden hangisi alfabetik sıralamaya uygun değildir? A) ç, d, e, f, g, ğ B) j, k, l, m, n, o C) p, r, s, ş, t, u D) m, n, ö, p, r, s |
36) "Takımının şampiyon olması onu çok sevindirmişti." Yandaki cümlede hangi kelimeler arasında ulama söz konusudur? A) takımın - şampiyon B) olması - onu C) şampiyon - olması D) onu - çok |
37) Aşağıdaki kelimelerin hangisinde hece düşmesi olmamıştır? A) ömrün B) karnı C) aklı D) kalbi |
38) Aşağdakilerden hangisi " -i " eki aldığında diğerlerinden farklı bir özellik gösterir? A) karın B) ağız C) dil D) burun |
39) Aşağıdakilerden hangisi " -i " veya " -e " eklerini aldığında diğerlerine göre farklı bir özellik gösterir? A) ulus B) top C) demet D) yumak |
40) Sözcük sonlarındaki sürekisiz sert ünsüzler (p, ç, t, k), ünlüyle başlayan bir ekle karşılaşınca yumuşamak suretiyle (p=>b; ç=>c; t=>d; k=>g) seslerine dönüşürler. Bu kurala aykırı bir durum aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? A) İkinci vuruşta baltanın sapı kırıldı. B) Yatağına uzanır uzanmaz uyudu. C) Büyükçe bir ağacın gölgesinde oturdular. D) Yemeğin tadı damağında kaldı. |
41) "Kayağını onarırken çekici eline vurmuştu." cümlesindeki hangi kelimelerde sert sessiz yumuşaması vardır? A) kayağını - eline B) kayağını - çekici C) onarırken - çekici D) eline - vurmuştu |
42) "Sinema" kelimesi ünlü uyumlarına aykırı yapıdadır. Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Bileşik kelime olduğu için B) Ek aldığı için C) Yabancı kökenli kelime olduğu için D) Değişikliğe uğradığı için |
43) "Geliyor" kelimesinde kaç tane ince, kaç tane kalın ünlü vardır? A) 2 ince 1 kalın ünlü B) 2 ince 2 kalın ünlü C) 1 ince 2 kalın ünlü D) 1 ince 3 kalın ünlü |
44) "1. çakıl 2. çam 3. çalgı 4. çaba"
Yanda verilen kelimeler sözlük sıralamasına göre dizildiğinde doğru sıralama hangi seçenekte olduğu gibi olmalıdır? A) 4., 1., 3., 2. B) 4., 2., 1., 3. C) 3., 2., 1., 4. D) 2., 1., 3., 4. |
45) Aşağıdaki sözcükler sözlükteki sıralamaya yerleştirildiğinde baştan birinci sırada yer alacak kelime hangisidir? A) ağaç B) açı C) akıntı D) abla |
46) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi kuralına örnek olabilecek bir sözcük yoktur? A) Ocağı söndürmeyi unutma. B) Bardaktaki sütü sana hazırladım. C) Çocuktan al haberi. D) Kalabalığı birden dağıttı. |
47) "Zirveye doğru, adım adım ilerliyordu." cümlesinde sessiz harfle başlayıp sesli harfle biten sözcükler aşağıdakilerin hangisidir? A) zirveye-doğru B) adım-adım C) adım-ilerliyordu D) doğru-ilerliyordu |
48) Verilen sözcüklerden hangisinde büyük ünlü uyumuna uymayan bir sözcük vardır? A) kaşık B) gözlük C) çiçek D) kitap |
49) Aşağıdaki sözcüklerin hangisine ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde herhangi bir ses olayı gerçekleşmez? A) çap B) gönül C) yatak D) bıçak |
50) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama vardır? A) Çocukça davranıyorsun. B) Öğretmenimiz konuşuyor. C) Yolun ortasında bekliyordu. D) Dışardan kuş sesleri geliyor. |
51) Aşağıdaki sözcüklerden hangisine ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde ünlü düşmesi gerçekleşmez? A) boyun B) ömür C) ağız D) kâğıt |
52) Aşağıdakilerden hangisi büyük ünlü uyumuna aykırı eklerden birisi değildir? A) - li B) - yor C) - ken D) - leyin |
53) Aşağıdaki sözcüklerin hangisi hem büyük hem de küçük ünlü uyumuna uymamaktadır? A) mektup B) nisan C) hediye D) millet |
54) Ana yönlerden hangisi büyük ünlü uyumuna uymaz? A) güney B) kuzey C) doğu D) batı |
55) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tüm sözcükler büyük ünlü uyumuna uymaktadır? A) Yemeğini soğumadan yemen gerekir. B) Uludağ'da kayak yapmak çok pahalı oluyor. C) Resim yapmayı çok severim. D) Televizyonda film seyretmek sinema kadar güzel değil. |
56) "Soğuktan ellerim çatladı." cümlesinde aşağıdaki ses olaylarından hangisi vardır? A) Ünsüz yumuşaması B) Ünsüz düşmesi C) Ünsüz benzeşmesi D) Ünsüz türemesi |
(__) ?k? sesi süreksiz ünsüzdür. (__) Kek kalıbı kırılmış. 'cümlesinde altı çizili sözcükte yumuşama vardır. (__) Alfabemizde 4 ünlü harf vardır
dolap - ünsüz yumuşaması - Sözcüklerin sonlarında bulunan sert-süreksiz ünsüzler ( b, c, d, g ), ünlü ile başlayan bir ek aldığında (p, ç, t, k ) şeklinde değişir. Bu duruma _________________ denir. Türkçe sözcüklerin sonlarında yumuşak - süreksiz ünsüzler (b, c, d, g) bulunmaz. Bu duruma örnek olarak _________________ sözcüğü verilebilir.