( 5 – 11 Haziran ) İnsanların sürekli yaşadıkları yere çevre denir. Dağlar, ovalar, çayırlar, ormanlar, göller, denizler, ırmaklar, doğal çevreyi oluşturur.
Doğal Çevrenin korunması amacı ile 1972 yılında İsveç’in Stockholm kentinde Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı toplandı. Bu toplantıda çevre sorunları ele alındı. Çevre kirlenmesine karşı üye ülkeler ortak çözüm yolları aradılar. Birleşmiş Milletler Çevre Konferansında 5 Haziran gününün Dünya Çevre Günü olması kararlaştırıldı. Her yıl Birleşmiş Milletler’e üye ülkelerde 5 Haziran Dünya Çevre Günü olarak değerlendirilir.
Ülkemizde bu amaçla 1978 yılında Türkiye Çevre Sorunları Vakfı, daha sonra Çevre Müsteşarlığı kuruldu. Başbakanlığa bağlı Çevre Müsteşarlığı 5-11 Haziran tarihleri arasını Çevre Koruma Haftası olarak kabul etti. Çevre Koruma Haftasında okullarda öğrencilere doğal çevrenin korunması gereği öğretilir. Hafta boyunca radyo ve televizyonda halka çevre kirlenmesi ile ilgili bilgiler verilir. Alınması gerekli önlemler anlatılır. Gazete ve dergilerde doğal çevrenin korunmasına ilişkin yazılara yer verilir.
Doğal çevrenin kirlenmesi bütün ülkelerin ortak sorunudur. Çevre kirlenmesi hepimizin günlük yaşayışını etkileyen bir olaydır. Uygarlığın gelişmesi, endüstrileşme sonucu fabrikalarda insan gücüne gereksinme arttı. Kırlarda, köylerde, doğal çevrede yaşayan insanlar kentlere göçtü. Kent nüfusu önemli ölçüde çoğaldı. Kentlerde nüfusun artışı ve endüstrileşme ile birlikte çevre sorunları ortaya çıktı. Bu sorunun en önemlisi çevre kirlenmesidir.
Başlıca çevre sorunları su, hava ve toprak kirlenmesidir.
Su kirlenmesi ile deniz hayvanlarının yaşam ortamları bozulur. Kirli sularda avlanan balık ve öteki deniz ürünlerini yemeyelim. Böyle sularda yüzmeyelim.
Hava kirliliği daha çok yakıtların gereği gibi yakılmaması sonucu ortaya çıkar. Kirli hava solunuma elverişsiz havadır. Kirli hava solunum yolları hastalıklarını artırır. Solunum organlarımızı yorar. Hava kirliliği ölümlere bile sebep olur.
Toprak kirlenmesi; çeşitli ilaç ve gübrelerle toprağın tarıma elverişsiz duruma gelmesidir. Çiftçilerimiz; tarlada kullanacakları ilaç ve gübre çeşidini ziraat mühendislerine, teknisyenlerine sormalıdır. Hangi gübrenin hangi cins topraklarda yararlı olacağı bilinmektedir. Bu nedenle; ilgili uzmana danışmaksızın ilaç ve gübre kullanılmamalı. Toprak kirlenmesi toprağın verimini azaltır. Bitki hastalıklarını çoğaltır.
Bugün pek çok ilimiz çevre sorunları ile karşı karşıyadır. Örneğin Ankara’da hava, İstanbul’da su. Mersin ve Adana’da toprak kirlenmesi birer çevre sorunudur.
DOĞAL ÇEVRENİN KORUNMASİ İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER
Doğal çevrenin korunması : Bu konuda alınabilecek belli başlı önlemler şunlardır:
Akar ve durgun sular, insan ve hayvan artıkları ile kirletilmemeli,
Biriken çöpler hemen kaldırılmalı,
Zararlı hayvanların, böceklerin özellikle, karasinek ve sivrisineklerin üreyip çoğalmaları engellenmeli,
Kanalizasyon borularındaki patlamalar hemen ilgililere bildirilmeli.
Yakıtların tam yakılması sağlanmalıdır. Böylece hem enerji kaybı, hem de hava kirliliği önlenmiş olur.
Doğal çevrenin kirletilmesi yasalarımıza göre suçtur. Bu suçu işleyenlere para ve hapis cezaları verilir.
Doğal çevre bizim çevremizdir. Biz doğayı korudukça doğa da bizleri korur. Havaya, suya, toprağa karışan kimyasal artıklar doğayı etkiliyor. Bu artıkların çoğalması insan sağlığını bozuyor. Kısaca çevre sorunları, sağlımızla yakından ilgili bir konudur.
Bulunduğumuz yeri kirletmeyelim. Doğal çevrenin güzelliklerini korumak hepimizin görevidir. Bu konuda girişilen çalışma ve çabalara katılalım. Soluduğumuz havanın, içtiğimiz ve kullandığımız suların, bulunduğumuz yerin temiz olmasını istiyorsak çevre kirlenmesine engel olalım. Sağlımıza uygun bir çevrede yaşamak için doğal çevremizi koruyalım.
ÇEVREMİZ Çöplerimiz birikmesin
Sularımız kirlenmesin
Yakıtımız tam yakılsın
Temiz olsun her şeyimiz.
Oynayalım hep coşalım
Bu yurdu temiz tutalım
Sokağımızla caddemiz
Köyümüzle, kentimiz
Temiz olsun hep çevremiz
Güzel olsun hep yöremiz.
Oynayalım hep coşalım
Bu yurdu temiz tutalım
Yaylada ovada dağda
Pırıl pınl bir doğada
Oynayalım hep coşalım
Bu yurdu temiz tutalım.
Erol YAVUZ BİR YER DÜŞÜNÜYORUM Bir yer düşünüyorum, yemyeşil,
Bilmem, neresinde yurdun?
Bir ev, günlük güneşlik,
Çiçekler içinde memnun.
Bahçe kapısına varmadan daha,
Baygın kokusu ıhlamurun,
Gölgesinde bir sıra, der gibi;
— Oturun!
Haydi çocuklar haydi,
Salıncakları kurun!
Başka dallarsa, eğilmiş;
— Yemişlerimizden buyurun!
Rüzgar esmez, konuşur;
— Uçurtmalar uçun, çamaşırlar kuruyun.
Mutlu olun, yaşayın,
Ana, baba evlat, torun.
Z. Osman SABA
GÜZEL SÖZLER
· Biz doğayı korudukça doğa da bizi korur.
· Herkes sağlıklı, dengeli bir doğal çevrede yaşamak hakkına sahiptir.
· Çevre kirliliği, her anımızı etkileyen sağlıklı bir yaşam konusudur.
· Sağlıklı yaşam, sağlıklı çevre ile olur.
· Yarının doğası bugünden yaratılır.
Çevre Koruma Haftası ile İlgili Güzel Sözler
· Biz doğayı korudukça doğa da bizi korur.
· Herkes sağlıklı, dengeli bir doğal çevrede yaşamak hakkına sahiptir.
· Çevre kirliliği, her anımızı etkileyen sağlıklı bir yaşam konusudur.
· Sağlıklı yaşam, sağlıklı çevre ile olur.
· Yarının doğası bugünden yaratılır.
· Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
· Yaş kesen, baş keser. Çevremizi Koruyalım Bize sağlık,huzur veren, Bizi ruhen dinlendiren; Gönlümüzü şenlendiren Çevremizi koruyalım. Türlü çiçekler dikelim, Ağaçlar yetiştirelim; Hep kuşları besleyelim Çevremizi koruyalım. Atmayalım çöpü yere, Tüm yollara,bahçelere; Doyalım güzelliklere Çevremizi koruyalım. İntizama,temizliğe, Özenelim,seve seve; Sağlık girsin,her bir eve Çevremizi koruyalım.. Naim Yalnız KÜÇÜK MEŞE KOKUSU Akşam sularında,gülhatmiler arasından, Geçtim gittim oh! Diyerek, Oh!dedim toprağa oturunca, Yel estikçe yanım yörem, Kanım soluğum ot,çiçek kokusu. Güneş anamın elleri Türkmen, Yapraklarda dokudu akşam yeşilini, Ağaçların altına serdi kilimini, Oturdu yanıbaşıma okşadı saçlarımı. Bir ara baktım,küçük korudan Bir mavi hışırtı, Değdi geçti denizin etekleri, Yanıbaşımdan. Uzandım,tuttum ellerinden, Döküldü saçlarıyla yanıbaşıma, Otlara belendik suya,güneşe, Öptüm doğayı dört bir yerinden. Ceyhun Atıf Kansu Yurt Tokat’la Niksar arasında, Bir küçük ev görünür uzaktan. Kütükten duvarlı,önünde çeşme akar, Yeşermiş gibi topraktan Yağmur yağar camlarına dökülür. Benim yüzümdür çizilen camlarda. Yalnızlığın sesidir, rüzgar değil. Gürgen ağaçlarında Allı güllü çiçekler Elimle dikilmiş bahçesine Yürürsem hepsi koşar ardımdan Çocuklar gibi delicesine Gel dere, ak derim gürül gürül Dağdan aşağı akar gider. Hayal kurmak istese canım, Bulutlara bir seslenmek yeter. Bir uçurtma gelir uzaktan Yorulmuş,ince,nazlı Gülüşler,haberler,hasretler Gözyaşları içinde gizli. Siz baksanız bir şeyler göremezsiniz. Benim YURDUMDUR orası. Ardıçlar,gürgenler,tozlu yollar… Tokat’la Niksar arası. Cahit KÜLEBİ ÇEVREMİZ Çöplerimiz birikmesin Sularımız kirlenmesin Yakıtımız tam yakılsın Temiz olsun her şeyimiz. Oynayalım hep coşalım Bu yurdu temiz tutalım Sokağımızla caddemiz Köyümüzle, kentimiz Temiz olsun hep çevremiz Güzel olsun hep yöremiz. Oynayalım hep coşalım Bu yurdu temiz tutalım Yaylada ovada dağda Pırıl pırıl bir doğada Oynayalım hep coşalım Bu yurdu temiz tutalım. Erol YAVUZ BİR YER DÜŞÜNÜYORUM Bir yer düşünüyorum, yemyeşil, Bilmem, neresinde yurdun? Bir ev, günlük güneşlik, Çiçekler içinde memnun. Bahçe kapısına varmadan daha, Baygın kokusu ıhlamurun, Gölgesinde bir sıra, der gibi; — Oturun! Haydi çocuklar haydi, Salıncakları kurun! Başka dallarsa, eğilmiş; — Yemişlerimizden buyurun! Rüzgar esmez, konuşur; — Uçurtmalar uçun, çamaşırlar kuruyun. Mutlu olun, yaşayın, Ana, baba evlat, torun. Z. Osman SAB MEMLEKET TÜRKÜSÜ El gibi dolaşma Anadolu’nda, Arkadaş, yurdunu içinden tanı: Dinle bir yosmayı pınar yolunda, Dinle bir yaylada garip çobanı. Bir ıssız ev gibi gezdiğim bu yurt, Yavrunun derdiyle ah eder Bayburt, Yıllarca döktürür sana gözyaşı Tuna’nın özlemi yakar Maraş’ı... Bir çölü andırır, bil ki dört yanın, Bağrını delmezse yanık türküler : Varlığı bu korla tutuşmayanın Kirpiği yaşarsa gözleri güler. Faruk Nafiz ÇAMLIBE