GELİŞİM EVRELERİ

Gelişimi farklı evrelere ayırarak incelemek, pratik nedenlerden dolayı gereklidir.

İnsanda doğum öncesi yaşam, “Prenatal Dönem” 40±2 hafta veya 9 ay 10 gün devam eder. Doğumdan sonraki evreye “Postratal Dönem” denir. Gelişim aşamalarının kolay anlaşılabilmesi için, bu iki dönem de bazı alt evrelere ayrılır.

Prenatal Dönem 28’er günlük 10 aya ayrılabilir. Bu 10 ay da üç ana bölümde incelenebilir.

Prenatal Dönem (Doğum Öncesi Dönem):

1- Ovum Evresi: Döllenme anında ikinci haftanın sonuna kadar.
2- Embriyo Evresi (Embriyon): Üçüncü haftadan sekizinci haftanın sonuna kadar.
3- Fetus Evresi: Üçüncü aydan doğuma kadar olan dönem.

Postnatal Devre (Doğum Sonrası Dönem):

1- Yeni Doğan Bebek (Neonate) : 0-4 hafta
2- Bebeklik: 4 hafta-2 yıl
3- İlk Çocukluk: 2-6 yıl
4- Son Çocukluk: 6-11 yıl (Kızlarda); 6-13 yıl (Erkeklerde).
5- Ergenlik: 11-20 yıl (Kızlarda); 13-20 yıl (Erkeklerde)

DOĞUM ÖNCESİ GELİŞİM

Tanımı ve Önemi

Gelişim çok boyutlu bir kavramdır. Dolayısıyla gelişim kavramının daha iyi anlaşılması için, alt kategorilere bölünmesi gerekir. Ancak bu kategorileme çabası, konunun çok yönlü ve karmaşık bir nitelik taşıması nedeniyle yapılması gereken teknik bir işlemdir. Genel olarak fiziksel, bilişsel ve psiko-sosyal olarak belirlenen gelişim alanları bir bütünün farklı görünümlerini oluşturmaktadır.

Yeni bir canlının yaşamı, döllenmiş yumurta ile başlar. Kadın üreme hücresi yumurta ile erkek üreme hücresi sperm birleşmesi olayına döllenme denir. Döllenme anında zigot oluşur ve yeni bir insanın ortaya çıkması için hazırlık başlar.

Normal zigotta 46 kromozom vardır. Bunlardan 23’ü kadından, 23’ü erkekten gelmekte olup, 22 çifti büyümeyle ilgili, diğer ikisi cinsiyet kromozomudur. Cinsiyet kromozomları kadınlarda (xx), erkeklerde (xy) şeklinde bulunmaktadır. Kromozomlar üzerinde bulunan ve organizmanın genetik yapı taşları olan genler, yeni canlının karakterini belirler.

Gelişim, çok yönlü karmaşık bir süreçtir. Bu sürecin sağlıklı olarak devam etmesini sağlamak için öncelikle gelişimin tüm yönlerinin betimlenmesi, tanınması gerekmektedir. Bu betimlemeyi ve incelemeyi kolaylaştırmak için psikologlar, gelişimi kendi içinde belli özellikler bakımından bütünlük taşıyan ve birbirleriyle de etkileşim halinde bulunan gelişim alanları ve dönemlerine ayırmışlardır. Bu gelişim alanları genel olarak fiziksel, bilişsel ve psiko-sosyal olmak üzere gruplanmaktadır. Gelişim dönemleri ise genelde ortak özellikleri kapsayan yaş aralıklarıyla ifade edilmiştir. Bu dönemler, doğum öncesi, bebeklik dönemi (0-2 yaş), çocukluk dönemi (2-6 yaş), okul dönemi (6-12 yaş) ve ergenlik dönemi (12-18 yaş) dır. Ergenlik sonrasında yetişkinlik ve yaşlılık yılları değişik psikologlar tarafından farklı şekillerde sınıflandırılmaktadır.

Bedensel gelişim, boy, ağırlık ve hacim artışı yanı sıra, vücudun sistemlerinin de kendilerinden beklenen fonksiyonları yerine getirecek duruma gelmelerini de kapsar. Devrimsel gelişim ise bireyin vücudunu kontrol altına almada gösterdiği becerinin artmasıdır. Diğer bir deyişle, devrimsel gelişim, zihin-kas koordinasyonuna dayalı davranışların gelişimidir. Devrimsel gelişim için duyu organları, kas ve sinir sistemleri koordineli olarak çalışmak durumundadır.
Canlının en küçük parçası hücredir. Yaşam cinsel birleşme sırasında, babadan gelen spermin annenin yumurtasını döllemesiyle başlar. Tek bir döllenmiş hücre olan zigot, anne ve babanın genetik özelliklerinin tümünü taşır. Ancak belli bir genetik özelliğin bebeğe aktarılması, anne-baba genlerinin karşılıklı etkileşimine bağlıdır. Genetik özelliklerin şifrelendiği taşıyıcılara kromozom denir. Kromozom hücre çekirdeğinde bulunur. Zigotta anne ve babadan gelen 2x22’şer çift kromozom her iki cinsiyette de aynıdır. Cinsiyeti belirleyen genetik yapı, erkek ve kadında da tek bir kromozomda bulunur. Ancak, yanlızca erkekte bulunan y kromozomunun, baskın gen olması durumunda bebeğin cinsiyeti erkek olur. Bir hücrenin her bölünüşünde, kromozom sayısı iki katına çıkar. Bölünmeden sonra oluşan iki yeni hücrenin, her birindeki kromozom sayısı, 2x 23’tür. Zigot yaşamının ilk dakikalarından itibaren mitosis adı verilen hücre bölünmesiyle çoğalmaya başlar. Döllenmeden sonra bir-iki haftalık döneme “dölüt” dönemi adı verilir. Bu dönemde, dölüt fallop borularından aşağıya inerek, uterusun (rahim) duvarına yapışır. Bundan sonra embriyo dönemi başlar. Embriyo devri üçüncü haftadan sekizinci haftaya kadar sürer. Üçüncü aydan itibaren embriyo dönemi biter yerini fetüs dönemi alır. Dördüncü ayda fetüs daha da bebek şeklini alır. Dört ve beşinci aylarda organizmanın temel vücut yapısı tamamlanır. Beşinci ayın sonunda fetüs artık insan organizmasının temel yapısını olduğu kadar bir çok davranış biçimini de kazanmıştır. Altı aylığa kadar solunum sistemi, özellikle burun delikleri ve akciğerler güçlenir ve koordineli hale gelir. Fetüsün beyninin 28-30. haftalarda ya da 7-8 aylarda çalışmaya başladığı iddia edilmektedir.

DOĞUM ÖNCESİ GELİŞİM DÖNEMLERİ

Döllenmeden doğuma kadar çeşitli evreler geçirilir. İlk olarak hücresel çoğalma, sonra kimyasal farklılaşma, doku ve organ oluşumu ve en son olarak da fonksiyon kazanma ve organizasyon olur. Döllenmeden doğum kadar anne rahminde geçen bu döneme doğum öncesi dönem, bu dönemdeki gelişmeye doğum öncesi gelişim denir. Gelişim döneminde geçirilen evreler; Zigot, Embriyon ve Fetüs dönemleridir.

1- Zigot (Döllenme ve Sonraki İki Hafta)

Zigot, döllenmeden hemen sonra bölünerek çoğalmaya başlar. Küçük hücrelere bölünerek döl yatağı yoluyla döl yatağına doğru ilerler. 12-16 hücre oluştuğunda döl yatağına ulaşır. Morula adı verilen bu hücre kitlesi birkaç gün dolaştıktan sonra uterus duvarına gömülür. (İmplantasyon)
Zigot devri, döllenme anından başlayarak 2 hafta devam eder. Zigot döl yatağına yerleştikten sonra üç ana kısım oluşur. Bunlar:

 Dış Tabaka (Ektoderm):v Sinir sistemi, saç, tırnak, dişler, deri bezleri ve hücreleri gelişir.
 Ortav Tabaka (Mezoderm): Kaslar, kemikler, dolaşım sistemi oluşur.
 İç Tabakav (Endoderm): Sindirim sistemi, ağız ve boğaz oluşur.

2- Embriyon Devri (Döllenmeden Sonraki İlk Devre):

Sınırı kesin olmamakla birlikte genellikle embriyonik dönem 8 hafta olup, bu dönemde döllenmiş yumurta hücresi çabucak bir organizma haline gelecek şekilde farklılaşır. Kulaklar, kol ve bacakların çıkacağı yerler belirginleşir. 6,5 haftada parmaklar, dudaklar, burun delikleri ve gözler belirmeye başlar. 7. haftada dil ve 20 adet süt dişinin yeri ve bütün iç organlar oluşur. Embriyon devresinin sonunda organizma bir insan olarak tanınabilir.

3- Fetüs Devri (İkinci Aydan Doğuma Kadar Olan Devre):

Sekizinci haftadan doğuma kadar geçen zamanda organizmaya fetüs adı verilir.
Üçüncü ve beşinci aylar arası fetüs süratli bir büyüme gösterir. Gebeliğin 20. haftasında şaçlar ve tırnaklar çıkmaya başlar. Ter bezleri gelişmiştir. Fetüs uyarıcılara 8 haftalıkken tepkide bulunabilir. Burun, dudak, yanaklar ve çene bu zamanda uyarıcıya karşı duyarlıdır. 16. haftada dış uyarıcılara duyarlı bölgeler artar ve bütün vücut duyarlı hale gelir. Fetüs dış uyarıcılara tepkide bulunurken kendi kendine hareketler de yapar. 4. aydan sonra anne, bebeğin kendi kendi yaptığı hareketlerin farkına varır.

Doğum öncesi gelişimin en büyük özelliği büyüme ve bazı organlarda görülen olgunlaşma hızlılığıdır. Fetüs 4 aylıkken nefes alıp verme, 5 aylıkken yürüme, 6 aylık boyunca emme hareketleri yapar. 28. haftada erken doğan fetüsün yaşama şansı yüksektir.

Doğuma kadar fetüsün bütün organları yaşaması için gerekli görevleri yapabilecek olgunluğa erişir.

Doğum öncesi gelişim dönemi, yaşam süresindeki en hızlı gelişim dönemidir. Fetüs doğduğunda boyu ortalama 48-53 cm., ağırlığı ise 2500-4300 gr arasındadır.

DOĞUM ÖNCESİ GELİŞİMLE İLGİLİ GEÇİCİ ORGANLAR

1-Plasenta

Fetüsün beslenmesi ve korunması için gerekli olan, anne ile fetüs arasındaki metabolik değişiklikleri yöneten önemli bir organdır. Fetüs için akciğer, beslenme, zararlı maddeleri boşaltım organı ve iç salgı bezi gibidir. En önemli görevi gaz alış-verişidir.

Plasentanın bir ucu döl yatağı kaslarına, bir ucu da göbek kordonuna bağlıdır. Plasenta, anneden aldığı oksijeni ve fetüs için gerekli olan diğer maddeleri (su, kalsiyum, demir, fosfor vb.) göbek kordonu aracılığıyla fetüse iletir.

Bazı maddeler içinse plasenta fetüse karşı bir baraj ödevini görür. (Toksik maddelere, annenin aldığı bazı ilaçlara karşı). Plasentanın bir görevi de hamileliğin devamını ve organizmanın doğuma hazırlığını sağlayan hormonları salgılamaktır.

2-Göbek Kordonu

Embriyon göbek kordonuyla plasentaya bağlıdır. Oksijen ve besinler göbek kordonu aracılığıyla embriyona gelir. Embriyon tarafından atılan kalıntıları da plasentaya getirir. Plasenta bunları annenin genel kan dolaşımına verir. Göbek kordonunun ortalama boyu 50 cm’dir. Fakat bazen 1-1,5 metreyi bulabilir. Çok uzun olması doğumda çocuğun boynuna dolanarak tehlikeli durumlar yaratabilir.

4- Korion

Fetüs’ün çevresi korion adı verilen bir zar ile kaplıdır. Fetüs korionun salgıladığı bir sıvı içinde yüzer. Gebeliğin 38. haftasına kadar bu sıvının miktarı artar. Bu sıvı fetüsün döl yatağına yapışmamasını, rahat hareket etmesini sağlar. Dışarıdan gelecek sarsıntılara karşı koruduğu gibi, anneyi de fetüsün ani hareketlerine karşı korur.


DOĞUM ÖNCESİ GELİŞİME ETKİ EDEN FAKTÖRLER

Fetüs’ün gelişimi çok çeşitli doğum öncesi faktörlere bağlıdır.

1-Doğum Öncesi Faktörler

a)Annenin Beslenmesi: Gebelikte yeterli ve dengeli beslenme, doğacak çocuk ve annenin sağlığı açısından en önemli faktörlerden biridir.

Fetüs’e gerekli olan kalsiyum ve demir depo edilmesi annenin bu öğelere olan gereksinmesini arttırmaktadır. Bu gereksinmeler karşılanamadığı zaman annede anemi, diş çürüklüğü gibi hastalıklar görülmektedir. Gebe kadında yetersiz ve dengesiz beslenme, kalsiyum ve protein eksiklikleri sonucu kemik ve kas yapısı bozukluklarına neden olabilmektedir.

b) Gebelikte Geçirilen Enfeksiyon Hastalıkları: Gebe annenin geçirmekte olduğu enfeksiyonun embriyon ya da Fetüs’ü olumsuz etkilemesi hastalığın şiddetine bağlı değildir. Bazı hastalıklar annede hafif geçtiği halde gelişmekte olan embriyon için çok zararlı olabilir. Bazıları da annede çok ağır seyrettiği halde fetüse çok küçük zararlara neden olur.

Gebeliğin ilk üç ayında annenin geçirdiği kızamıkçık, çocukta doğuştan kalp hastalığı, gözde katarakt, sağırlık, diş minesinde bozukluk, fiziksel gelişme ve zeka geriliği gibi hastalıklara neden olabilir. Çocuklar bazen doğarken kusurludur bazen de iki, dört ve daha ileri yaşlara kadar belirti vermeyebilir.

Gebeliğin ilk 8 haftasındaki enfeksiyonlar fetüs ölümlerine ve erken doğumlara da neden olabilmektedir.

Gebe kadınların canlı virüslerle aşılanmaları son derece zararlıdır. Çiçek aşısı yapılan gebelerde ölü doğum veya bebeklerde çeşitli organ, deri ve kemik lezyonlarına rastlanmaktadır.

c) Radyasyon: Fetüs üzerinde x ışınlarının etkileri olduğu eskiden beri bilinmektedir. Gebelikte anne karnının röntgen ve radyum ışınlarından etkilenmesinin bebeklerde körlük, mikrosefali, kafa kemikleri kusurları, yarık damak gibi kusurlara neden odluğu bilinmektedir. Gebelikte radyasyondan kaçınılmalıdır.
d) Kimyasal Etkenler: Antibiotiklerin hemen hepsi basit difüzyon (geçişme) yoluyla plasentadan fetüse geçerek anomalilere neden olabilmektedir.

Örneğin: Eritromisin adlı ilaç yeni doğanda karaciğer lezyonlarına, Streptomisina adlı ilaç yeni doğanlarda böbrek bozukluklarına neden olmaktadır. Penisilin gebeliğin her devresinde kullanılabilecek, fetüs ve yeni doğan için zararlı olmayan bir antibiotiktir.

e) Hormonlar: Kadında hormonal yetersizlik gebelik olasılığını ortadan kaldırabilir. Fakat gebelik ve hormonal yetersizlik birlikte bulunduğu zaman fetüsün, gelişimi etkilenir. Böbrek üstü korteks hormonlarında yetersizlik olan gebelerde bulantı ve kusma çok şiddetli seyreder, düşükler olabilir.

Tiroid hormonu yetersizliğinde, fetüste gelişme anormallikleri görülür. Şeker hastalığında insülin hormonu yetersizdir. Şeker hastası annelerin normalden çok büyük çocuk doğurdukları ve ölü doğum yaptıkları bilinmektedir.

2- Kromozom ve Genetiğe Bağlı Etmenler

Hücre çekirdeğinde kromozomların yapısında Gen adı verilen (DNA) ve kalıtsal özellikleri taşıyan oluşumlar vardır. Anne ve babadan geçen özellikleri genler taşır.

Kadın üreme hücresi yumurta ile erkek üreme hücresi spermin birleşmesi sonucu oluşan normal bir zigotta 46 kromozom vardır.

Somatik (büyümeyle ilgili olan) kromozomlarda fazla bir kromozomun olması Trisomi adı verilen Down Sendromu nedenidir ve diğerlerine göre sık görülen bir anomalidir.

Trisominin bir başka şekli de çocuklarda doğumsal kalp hastalıklarına ve zeka geriliğine neden olmaktadır. Cinsiyet kromozomu anomalileri, kromozomların hücre bölünmesi sırasında hatalı dağılımları sonucunda oluşmaktadır.

Kimi riskler gebelik öncesi dönemde genetik danışma ve aile planlaması danışmanlık hizmetleri ile saptanıp önlenebilmektedir.

34 yaşından büyük gebeliklerde, akraba evlilikleri, önceden ailede anomalili bebek doğumu olması durumlarında gebeliğin 8-10’uncu haftalarında plasentadan alınan Korion’a ait doku incelemesi (korion villus biopsisi) ile ya da 15-19’uncu haftalarda amnion sıvısından alınan hücrelerin incelenmesi (Amniosentez) ile olası doğumsal kas bozuklukları, böbrek kistleri gibi kalıtsal hastalıkların ve Down Sendromu gibi kromozom anomalilerinin doğum öncesi (prenetal) tanısı yapılabilmektedir. Bu incelemeler ülkemizde Üniversite Hastaneleri bünyesindeki sayılı merkezlerde yapılabilmektedir.

3- Kan Uyuşmazlığı

Kan grupları 1900 yılında Dr. Karl Landsteiner tarafından bulunmuştur. İnsanların %85’inin eritrositlerinde iki tür antijen vardır. Bunlar A, B grubu ya da AB grubu adını almakta, eritrositler hiç antijen içermiyorsa 0 (sıfır) grubu adını almaktadır. Bunların dışında eritrositlerde başka bir antijen daha bulunmuştur. Bu antijen ilk defe “Rhesus” maymunlarında bulunduğu için ilk iki harfi alınarak “Rh” faktörü denilmiştir. Rh faktörü bulunan insan kanına “Rh pozitif” bulunmayana “Rh negatif” denilmiştir.

Annenin kan grubu Rh (-) ve babaın kan grubu Rh (+) ise eğer fetüste Rh (+) olursa anne kanında fetüs eritrositlerine karşı antikorlar oluşur. Bu antikorların çocuğun dolaşım sistemine geçmesi çocuğun eritrositlerinin yıkımı sonucu fetüsün anne karnında ölümüyle sonuçlanabilir. Genellikle 2. gebelikte ortaya çıkmaktadır. Bu antikorları önlemek amacıyla anneye Rho GAM adı verilen koruyucu iğne yapılmaktadır.

ABO Uyuşmazlığı:

Anne ve bebek arasında ABO uyuşmazlığı genellikle belirti vermemekle birlikte, doğum sonrası bebekte sarılığa neden olabilmektedir. ABO uyuşmazlığında koruyucu bir önlem yoktur.

Aşağıda belirtilen durumlarda görülür.

Anne Çocuk
O A veya B
A B veya AB
B A veya AB
AB Uyuşmazlık yok
Fetüs’ü etkileyen önemli faktörlerden biri de annenin yaşı ve gebelik sayısıdır. 20 yaşın altında ve 35 yaşın üzerindeki gebeliklerde düşüklere, doğum öncesi fetüs ölümlerine ve doğuştan sakatlıklara rastlanmaktadır.

Anne ve baba eğitim durumları, ailenin sosyo-ekonomik düzeyi, planlanmamış çocuk, annenin gebelikte geçirdiği fiziksel ve ruhsal travmalar, düşüklere, prematüre doğumlara, ölü doğumlara neden olabilmektedir.

Hamilelik Sırasındaki Çevre Etkileri

Plasenta adı verilen organ, anneden fetüs’e besin maddeleri ve oksijenin geçişini; Fetüs’ten anneye de kandaki atık maddelerin geçişini sağlayan bir istasyon gibi hizmet eder. Fetüs’ün gelişimini sağlamak üzere düzenlenmiş bu olağanüstü sisteme rağmen, bazı hastalıklar ve çevre faktörleri Fetüs’ün gelişimini olumsuz etkilemektedir.

Olumsuz çevre faktörlerinin etkisi, gelişimin hızlı olduğu dönemlerde daha fazladır. Örneğin; hamileliğin ilk dönemlerinde kızılcık hastalığı, katarakt ve sarılığa, kalp hastalıkların ve zihinsel geriliklere neden olurken, daha sonraki dönemlerde daha az hasara neden olur. Fetüs’ü olumsuz etkileyen çevre faktörlerinin başında yetersiz beslenme gelmektedir. Ayrıca hamilelik dönemindeki kanamalar, bazı tür ilaçların kullanımı, aşırı alkol ve uyuşturucu kullanımı, röntgen ışınlarına maruz kalma, aşırı sigara kullanımı, aşırı gürültülü yerde çalışma, aşırı stres ve kaygı, embriyo, fetüs ya da yeni doğan bebeği olumsuz etkileyen faktörlerdir. Bu faktörlerin bebek üzerindeki etkileri, bebeğin ölümünden, kalp yetmezliğine, solunum yetmezliğinden ilaç yada alkol bağımlılığı eğilimine, gelişim geriliklerinden körlüğe, sarılığa kadar çok çeşitlilik göstermektedir.

40 HAFTALIK GEBELİK SÜRESİNCE BEBEĞİN GELİŞİMİ

1.-2.-3. Gebelik haftası: Son adet periyodunuzdan sonra üçüncü haftadasınız ve gebelikle ilgili olaylar şimdiden hızla gelişmeye başlamıştır. Siklusun yaklaşık ortalarında (tipik 28 günlük siklusun 14. Gününde) yumurtalarınızdan birisi fallop tüpünüze doğru sürüklenir. Bu ovulasyondur.
Eğer bundan sonraki 24 saat içinde ortalama ejekulasyondaki 350 milyon spermden biri vajinanızdan uterusa kadar olan tüm yolu fallop tüpünüzdeki yumurtanın içine girmek için aşabilirse fertilizasyon oluyor. (Sperm tüpte olgun bir yumurtayı bekleyerek 2 gün süreyle yaşayabilir).
Zigot d iye adlandırılan döllenmiş yumurta bu kadar yolu gelmiş yaklaşık 250 sperme karşı dış membranını hemen kapatır ve fallop tüpünden uterusa doğru inerken benzer hücrelere bölünmeye başlar. Çoğu kadınlar ne zaman gebe kaldıklarını bildiklerinden emin olduklarını söylemelerine rağmen, bundan sonraki birkaç haftada gebe olduklarını anlayamazlar.
1-2-3. Gebelik haftasında yapılacakların listesi:
• Bir sağlık profesyoneli (uzman doktor) seçin
• Gebelik sözlüğünü gözden geçirin
• Doğum tarihinizi hesaplayın
4. Gebelik haftası: Bugünlerde gebe olduğunuzdan şüphelenmeye başlayabilirsiniz. Şimdi blastosist olarak adlandırılan döllenmiş yumurtanız, hatta sayısı çılgın bir şekilde katlanan sıvıyla dolu hücre kümesidir. İki parçaya ayrıldığı uterusta yuvalanır.
Uterusa bağlı olan yarısı plasentaya dönüşür. Placenta gelişmekte olan hayatı besleyen damarlarla dolu bir destek sistemidir. Diğer yarısı da bebeğe dönüşecektir. Fetusun çevresindeki bir yastık oluşturan sıvı oluşmaya başlar.
Bu haftanın sonunda implantasyon kanaması diye adlandırılan hafif bir kanama mümkün olmasına rağmen, bir adet periyodunuzun atladığını fark edeceksiniz.
4. Gebelik haftasında yapılacakların listesi: Rutin bir eksersiz programı geliştirin. Folik asit alımınızı arttırınTüm ilaçlarınızı doktorunuzla veya ebenizle kontrol edin
5. Gebelik haftası: Gebeliğin bu erken devresinde önemli bir alt yapı oluşturmaktadır. Uterusunuzun içinde büyüyen hücre kitlesi şimdi embriyo diye adlandırılmaktadır. Bir elma çekirdeği büyüklüğündedir. Aynı zamanda bebeğin besinlerini ve oksijenini alacağı placenta ve göbek kordonu artık fonksiyon göstermektedir.
Çoğu kadın artık gebe olduğundan şüphelenir. Evde kullanılan bir gebelik testi şüpheleri ispatlayabilir. Test pozitifse doktorunuza veya ebenize başvurun ve ilk ziyareti ayarlayın. Halen almakta olduğunuz tüm ilaçları ister reçete ile yazılmış, isterse eczaneden reçetesiz alınmış olsun, doktorunuzla,tartıştığınızdan emin olun. İlk check-up' ınızdan önce bir folik asit desteği almayı isteyin.
5. Gebelik haftasında yapılacakların listesi: Gebelikle ilgili bir kaç iyi kitap seçin,Beslenme ihtiyaçlarınızı düşünün.
6. Gebelik haftası: Bu noktada hamile olduğunuzu hala hissetmeyebilirsiniz, fakat embriyonuzun bir haşhaş çekirdeğinden büyük olmayan kalbi çoktan atmaya başlamıştır. Embriyo yaklaşık 0.625cm uzunluğundadır ve insandan çok bir kurbağa yavrusuna benzemektedir. Böbrekler ve karaciğer dahil olmak üzere, diğer temel organlar gelişmeye başlamıştır ve nöral tüp (beyni ve omurgayı birleştirir) artık kapanmaktadır.
Gebeliğe ait fiziksel duygular çoktan başlamıştır veya henüz başlamaktadır. (Bulantı, göğüste gerginlik hissi,halsizlik, sık idrara çıkma gibi), ilk prenatal visit sıklıkla 6 ile 10. haftalar arasında olduğundan kadın hastalıkları uzmanına veya ebenize başvurmalısınız.
6. Gebelik haftasında yapılacakların listesi: Gebelik süresince seks ile ilgili daha fazla bilgi edinin,Rutin egzersizlerinize devam edin veya başlayın. Ailenize ve arkadaşlarınıza bunu nasıl söyleyeceğinizi planlayın.
7. Gebelik haftası: Bu haftada embriyo yaklaşık 0.873cm uzunluğunda küçük bir fasulye tanesi büyüklüğündedir. Uterusun içerisini görebilseydiniz, ufak vücuda oranla büyük bir baş, gözlerin ve burun deliklerinin oluşmaya başladığı siyah noktaları, kulakları belirten çukurluklar ve kollar ve bacaklar haline dönüşecek dışa uzanan tomurcuklar görürdünüz.
Embriyonun elleri ve ayakları kürek şeklindedir, fakat parmaklar oluşmaya başlamıştır. Kalp sağ ve sol odacıklara bölünmüştür ve dakikada yaklaşık 150 atım (erişkin kalbinin yaklaşık iki katı) hızda atmaktadır. Hipofiz bezide oluşmaktadır.
7. Gebelik haftasında yapılacakların listesi:
• Doktorunuza veya ebenize hangi ilaçları aldığınızı söyleyin
• Sağlıklı besinleri seçin
• Çok fazla su için
8. Gebelik haftası: kendinizi henüz gebe hissetmeyebilir veya görünmeyebilirsiniz, fakat uterusunuz bebeğin yerleşmesine uyum sağlamak için genişlemektedir. Ayrıca sıklıkla kapalı bir yumruk büyüklüğünde olan uterusunuz şimdi bir enginar kadar büyüktür.
Bebeğiniz şimdi yaklaşık 3.125cm uzunlundadır, (bir üzüm tanesi büyüklüğündedir) ve belirgin hafifçe perdeli ayak ve el parmakları vardır. Parşömen inceliğindeki derisinden damarlar kolayca görülebilir.
8. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Koryanik vilus örnekleme (cvs) testi hakkında bilgi sahibi olun
• Maksimum egzersiz kapasitenızi öğrenin.
• Müdürünüze ne zaman söyleyeceğinizi planlayın
9. Gebelik haftası: Bu haftada o kadar çok değişiklik oluşmaktadır ki embriyo artık fetus diye adlandırılır. Embriyonik kuyruk kaybolmaktadır. Bundan sonraki bir kaç hafta boyunca fetal hareketi hissedemememize rağmen, fetus sürekli hareket etmektedir.
Organların tümü, kaslar ve sinirler yerindedir ve fonksiyon görmeye başlamıştır. Eller ve ayaklar gelişirken, el ve ayak parmakları kürek benzeri görüntülerini kaybederler. Parmaklar üzerindeki, dokunma yastıkçıkları gelişmektedir.
Bu fetal değişikliklerin farkında olmayabilirsiniz, fakat şimdiye kadar göğüslerinizin daha büyük numaralı bir sutyen gerektirecek kadar belirgin şekilde büyüdüğünü hissetmiş olmalısınız.
9. Gebelik haftasında yapılacaklar:
• Size uygun stres rahatlatma teknikleri bulun
• Annelik haklarıyla ilgili kanunları öğrenin
• Vitaminlerinizi alın
10. Gebelik haftası: Huzursuzluk mu hissediyorsunuz? Gebeliğin 10. haftasında, çoğu anne adayı normalde kendilerini etkilemeyecek önemsiz olaylardan etkilenir. Bu rahatsız edici olabileceğinden, tamamen normal olduğunu ve muhtemelen gebeliğiniz boyunca devam edeceğini aklınızda tutun.
Aynı zamanda hem şekil hem de büyüklük açısından fetusunuz yaklaşık orta boy karidese benzemektedir ve yaklaşık 3 ila 9gr'dır.Göz kapakları kapalıdır ve 37. haftaya kadar açılmayacaktır. Henüz fetusun cinsiyetini söyleyemememize rağmen ,genitalleri oluşmaya başlamıştır.
Bu gebelik haftasında placenta kritik hormon üretim görevini çoğunu destekleyecek kadar gelişmiştir. Prenatal koryonik vilus örnekleme testi (cvs) yaptıracaksanız tam zamanıdır. Çünkü sıklıkla 10-12 haftalar civarında yapılmaktadır.
10. Gebelik haftasında yapılacaklar:
• Kalori alımınızı kontrol edin
• Gebelik sözlüğünü gözden geçirin.
• Henüz söylemediyseniz aileye söylemeye hazırlanın
11. Gebelik haftası: Bebeğiniz sadece yaklaşık 5cm uzunluğunda olmasına ve 14gr'dan daha az gelmesine rağmen emmeyle ve tekmelemeyle meşguldür. Vital organlar tamamen gelişmiştir, baş tüm vücut uzunluğunun yaklaşık yarısıdır. Her gün el tırnakları ve şeftali tüyü inceliğinde kıllar gibi, daha fazla ufak detay gözükmeye başlamıştır. Bu haftadan başlayarak, bebeğiniz hızlı kalp atımını mutlu bir annenin tekme atış sesine benzettiği, doppler denilen elde tutulan bir ses dalgası steteskobuyla duyabilirsiniz. Uterusunuz şimdi bir üzüm salkımı büyüklüğündedir. Bundan sonraki bir kaç hafta boyunca muhtemelen hamilelik giysilerine ihtiyacınız olmamasına rağmen, belinizin kalınlaşmakta olduğunu çoktan fark etmiş olmalısınız.
11. Gebelik haftasında yapılacakların listesi:
• Yan dönerek yatmaya başlayın
• Çok su için
• Müdürünüze eğer hala söyleyemediyseniz gebe olduğunuzu nasıl söyleyeceğinizi planlayın .
12. Gebelik Haftası: Birinci trimesterin sonu gelmektedir. 6 cm' lik bebeğiniz diş tomurcuklarından ayak tırnaklarına kadar şimdi tamamen oluşmuştur. El ve ayak parmakları ayrılmıştır ve kemiklerinin bazısı sertleşmeye başlamıştır. Bebeğin bundan sonraki 6 aydaki görevi, anne rahminin dışında kendi başına yaşayıncaya kadar daha büyümek ve güçlenmektedir.
Bu sırada muhtemelen bulantınızın kaybolmakta olduğunu ve kendinizi daha az yorgun ve daha enerjik hissettiğinizi fark etmektesiniz. Karnınızda siyah dik bir pigmentasyon (renklenme) çizgisi belirebilir buna linea nigra denilir.
Bu sırada rahatlama hissi de duymalısınız, çoğu kritik gelişim atlatıldığından düşük riski 12. haftadan sonra belirgin şekilde azalmıştır.
12. Gebelik Haftasında Yapılacakların listesi:
• Aile planlamasını planlayın
• Bir egzersiz rejimi geliştirin
• Partnerinizin gebelik hakkında daha fazla bilgi sahibi olması için Internet' le ilgilenmesini sağlayın.
13. Gebelik Haftası: Bebeğiniz sadece 7.5cm uzunluğunda ve 28gr. ağırlığında olmasına rağmen, yüzü daha fazla insana benzemeye başlamıştır. Yüzün kenarlarında başlamış olan gözler, birbirlerine yaklaşacak şekilde yüzün ortasına hareket etmişlerdir. Kulaklar başın kenarlarındaki normal pozisyonlarına yakındırlar.
Karaciğer safra yapmakta ve böbrekler mesaneye idrar salgılamaktadır. Henüz hareketi hissedemememize rağmen karnınıza hafifçe değdiğinizde bebeğiniz kıvranır. Uterusun tepesi (fundus diye adlandırılır.) batından aşağıda hissedebilir.
13. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Annelik haklarınızı öğrenin
• Bebek isim listesini azaltmaya başlayın
• Prenatal vitaminlerinizi kullanın
• 3. Trimesterinizden önce bir tatil planlayın (ikinci tatilinize kadar oldukça fazla zaman geçebileceğinden)
14. Gebelik Haftası: İkinci Trimestere hoş geldiniz.
Pek çok kadın gibi bu trimesterin harika olduğunu düşünebilirsiniz. Erken gebelik devresinin çoğu yan etkileri azalmıştır. Doğum çok yakın değildir ve uterusunuz çevrenizdekilere gebe olduğunuzu (sadece kilo almakta olmadığını) bildirecek kadar büyük olmasına rağmen, yolunuzu engelleyecek kadar büyük değildir.
Bu sırada bebeğiniz şimdi 8 cm uzunluğundadır ve 42gr'ın biraz üstünde bir ağırlıktadır ve akvaryum kadar büyüktür. Kendine has parmak izleri çoktan oluşmuştur.
Doğum aylar sonrasına olacak olmasına rağmen, göğüsleriniz kolostrum yapmaya başlayabilir, bu doğumdan sonra sütünüz gelmeden önce bebeğiniz ilk bir kaç gün besleyecek sıvıdır.
14. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Uzman Doktorunuza AFP testi hakkında sorular sorun
• Yan tarafınıza yatarak uyumayı hatırlayın
• Dietinizi hem besin dengesi hem de yeterli kalori alımı açısından iki defa kontrol edin.
15. Gebelik Haftası: Bu noktada bebeğinizin parşömen inceliğindeki derisi lanugoyla kaplanmıştır. Bu sıklıkla doğumdan önce kaybolan son derece ince tüy gibi kıldır. Bebeğin saçları çıkmaya başlamasına ve kaşları belirmeye başlamasına rağmen, bu saçın doğumdan sonra hem niteliği hem de rengi değişebilir.
Üçlü maternal serum tarama testi (alfa feta protein HCG ve estriol seviyelerini ölçmek için) 15-20 haftalar arasında yapılır.
35 Yaş üstündeki veya doğum defekleri hikayesi olan kadınlar için sıklıkla önerilen amniosentez, genellikle 15-18. haftalar civarında yapılır.
15. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Gebelik giysileri hakkında karar verin , bir kaç katalog edinin
• Egzersiz programına uyun
16. Gebelik Haftası: Farkında olmamanıza rağmen, bebeğiniz sıklıkla hapşırmaktadır. Nefes almadan önce gelişen hapşırıklar, bebeğin tracheası havayla değil suyla dolu olduğundan ses oluşturmaz.
Çoğu k adın hamile elbiselerine ihtiyaçları olduğunu fark eder. Muhtemelen bir kaç kilo almasına rağmen, bebeğiniz sadece 154gr. ağırlığındadır ve başından kuyruk sokumuna kadar 12.5 cm uzunluğundan hafifçe fazladır, ışığa hassastır.
Çoğu anne 16-20. haftalar arasındaki bir sürede bebeklerinin hareketini hissetmeye başlarlar. Guruldayan bir mide gibi hissedilen şey bebeğin ufak ufak vuruşlar yapması olabilir. Bu gebeliğin gerçek coşkularından biridir... şimdi içinizdeki hayatı gerçekten hissedebilirsiniz. Bunu bir kenara not edin ve daha sonraki vizitte doktorunuza söyleyin.
16. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Amniosentez hakkında bilgi edinin
• Ultrasonları okuyun
• Kilo alışınızı kontrol edin
17. Gebelik Haftası: Bebek 12.5cm uzunluğunda (başın tepesinden kalçaya kadar) 162gr. ağırlığındadır, şimdi yaklaşık bir avokado büyüklüğündedir. Dolaşım sistemi ve üriner tractus oluşmuştur ve fonksiyon görmektedir. Bebeğin akciğerleri amniotik sıvıyı inhale eder (nefes alır) ve ekshale eder (nefes verir).
Bebek bir miktar şişmanlamaya başlamıştır. (Muhtemelen en azından 270gr) belki de 4-5 kg kadar almışsınızdır. Henüz çalışma arkadaşlarınıza haber vermemişseniz, muhtemelen bunu yapmanın zamanıdır.
17. Gebelik haftasında Yapılacakların Listesi:
• Gebelik sırasında cinselliği gözden geçirin
• Doğumdan önce bebeğinizin cinsiyetini bilmek isteyip istemediğinize karar verin.
• Çok su için
18. Gebelik Haftası: Şimdiye kadar hep gebeymişsiniz gibi, hissetmenize rağmen, bu haftada yaklaşık yolun yarısındasınız. Şimdi bebeğiniz 13.75cm uzunluğunda ve 196gr ağırlığındadır. İskeleti daha çok lastiksi kıkırdak olup, daha sonra sertleşecektir.
Şimdiye kadar amniosentez testi yaptırmamışsanız ve yaptırmaya ihtiyacınız varsa, en uygun zamandır. Testin hoş bir tarafı (muhtemelen tek hoş tarafı) ultrason kullanıldığından bebeğinize ilk bakışı sağlayabilmesidir.
18. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Gebelik sözlüğünü gözden geçirin
• Ailenizin finansmanlarındaki değişiklikler için plan yapın
• Çocuk doğumu ile ilgili eğitim veren yerleri araştırmaya başlayın ve tercih ettiğiniz metodu seçin
19. Gebelik Haftası: 18-22 haftalar arasında fetal büyüme ve gelişmeyi değerlendirmek, bazı defektleri araştırmak, plasenta ve göbek kordonunu kontrol etmek ve gestasyonel yaşın doğru olup olmadığını saptamak için sıklıkla bir gebelik ortası ultrasonu yapılır.
Bu inceleme sırasında, bebeğinizin tekmelediğini, gevşediğini,uzandığını, yuvarlandığını veya hatta baş parmağını emdiğini görebilirsiniz (eşinizin saklamak isteyeceği görüntüler olabilir).
Bebeğinizin genitalleri ortaya çıkaran bir pozisyondaysa, bilmekte istiyorsanız,bebeğinizin cinsiyeti saptanabilir. Dişiyse bebeğin vajinası, uterusu ve fallopian tüplerinin tümü oluşmuştur.
19. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Doğum şartlarınızı düşünmeye başlayın
• Stresi azaltmak için relaksasyon (gevşeme) tekniklerini kullanın
• Çalışma yerinizdeki tehlikeleri gözden geçirin ve engellemeye çalışın.
20. Gebelik Haftası: Doğum süresinin yarısındasınız! Şimdi uterusunuzun tepesi göbeğinize ulaşmıştır ve haftada yaklaşık 1cm büyüyecektir.
Hiç şüphe yok ki, içinizde büyüyen bebeğinizin tekme attığını hissediyorsunuz. Bebeğiniz 15cm uzunluğunda ve 252gr. ağırlığındadır.
20. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Hayatınızdaki ses seviyesini azaltın işiniz gürültülüyse başka bir yere verilmenizi sağlayın,
• Dinlenin,hissettiğiniz yorğunluk geçecektir.
• Çocuk doğumuyla ilgili eğitim veren bir okul seçin ve kaydolun.
21.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Doktorunuza veya ebenize başvurmanızı gerektirecek ilginç, olayların listesini gözden geçirin.
• Sırt ağrısı eksersizlerini öğrenin
• Son seyahati, tatili planlayın ve uygulayın
22. Gebelik Haftası: Şimdi bebeğiniz yaklaşık 34ogm ağırlığındadır ve 18.75cm uzunluğundadır. Kaşlar ve göz kapakları tamamen gelişmiştir. Tırnaklar, parmak uçlarını örter.
Bebeğiniz uterustan bir konuşmanın seslerini hissedebilir. Bebeğinizle konuşuyor, okuyor veya şarkı söylüyorsanız, sizi hissedebileceğinizi ümit etmek mantıklıdır.
Bazı çalışmalarda saptanan bulgulara göre, doğduktan sonra bu yeni doğanı beslerken daha önce uterus içindeyken sıklıkla duyduğu bir kitaptan okursanız (alışık olmadığı bir kitaba nazaran) daha kuvvetle emecektir.
22.Gebelik Haftasında Tapılacakların Listesi:
• Araba sürerken her zaman emniyet kemerinizi takın
• Ekzersiz programını bırakmayın
• Okullara ve erken kayıt politikalarını öğrenin
23.Gebelik Haftası: Bebek şimdi yaklaşık 454gr ağırlığında, 20cm uzunluğundadır ve zayıf bir versiyonu olmasına rağmen, bir yenidoğan gibi orantılaşmıştır.
Bu andan itibaren başlayarak, daha düzgün bir şekilde kilo almaya başlayacaksınız, ortalama haftada 250gr alacaksınız. Bazı yiyeceklere karşı şiddetli bir arzu duyabilirsiniz ve vajinal akıntının arttığını fark edersiniz.
23.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Sırt üstü düz şekilde yatarken egzersiz yapmayın, dolaşımınızı etkileyebilir.
• Daha sonra doktor veya ebe vizitiniz için bir soru listesi hazırlayın
• Normal olduğunu düşündüğünüz semptomları kontrol edin.
24. Gebelik Haftası: Şimdi bebeğinizin ağırlığı 454 gr.ın biraz üzerindedir. Duyma tamamen gelişmiştir ve bebeğiniz sesinizin bozuk bir versiyonunu, kalbinizin atışını ve mide gurultularını hissedebilir.
Uterus içinde tekrarlanarak duyulmuş güçlü sesler, bir köpek havlaması veya elektrik süpürgesi sesi gibi, muhtemelen onları daha sonra ev içinde duyduğunda çocuğunuzu rahatsız etmeyecektir.
Akciğerlerdeki kan damarları nefes alma hazırlığı için gelişmektedir. Bebek yutmasına rağmen normalde doğumdan sonrasına kadar dışkı çıkarmayacaktır. Kendinizi beceriksiz, küskün veya su toplanmış gibi hissedebilirsiniz, diş etleriniz dişinizi fırçaladığınızda kan olabilir. Bir zamanlar içerde olan göbeğiniz dışarı doğru çıkabilir.
24.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Çalışırken bacaklarınızı yüksekte tutun
• Çocuk doğumu ve eğitimi ile ilgili bir okula kaydolduğunuzdan emin olun
• Eşinizin olaylarla ilgilenmesini isteyin
25.Gebelik Haftası: Bebeğiniz 680gr'ın üzerinde bir ağırlıktadır ve yaklaşık 202mm uzunluğundadır. Halen vücut yağı az olmasına ve cildi ince ve frofil (kırılgan) olmasına rağmen, şimdi iyi orantılanmıştır. Beyin hızla büyümektedir ve bebek uterusunuzdaki boşluğu doldurmaya başlamıştır.
Akciğerler içindeki hava keseciklerinin kolayca inflasyonunu (şişmesini) sağlayan bir madde olan surfaktan gelişmeye başlamıştır. Bu 24. gebelik haftasından sonra doğan bebeklerin %50'den fazla bir yaşam şansına sahip olmasının bir nedenidir. Ancak, bu sırada doğum yapma olasılığınız olursa çoğu sağlık personeli bebeğin oluşmaya devam etmesini sağlamak amacıyla preterm doğum olayını durdurmak için her türlü çabayı gösterecektir.
25.Gebelik haftasındaki diğer tipik bir gelişim, karın ve göğüslerinizde gerginlik işaretleri olan gümüş rengi, solgun çizgilerin fark edilebilmesidir. Kremler fayda etmeyecektir fakat destekleyici bir korse giyilmesi bunları önlemeye yardımcı olabilir. Zamanla hafifleyeceklerdir. Ayrıca gözleriniz ışığa hassas olabilir ve batma hissi ve kuruma olabilir. Bu kuru-göz olarak bilinen tamamen normal bir gebelik semptomudur. Rahatsızlığınızı gidermek için 'yapay gözyaşı damlaları' kullanın.
26.Gebelik Haftası: Bebek şimdi yaklaşık 68gr ağırlığında ve 22cm uzunluğundadır. Bebek nefes alma hareketleri yapar ama akciğerlerde henüz hava yoktur.
Muhtemelen gestasyonel diabetiniz olup olmadığını saptamak için bir glikoz tolerans testi yaptıracaksınız.
26.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Aile planlamasını değerlendirmeye devam edin
• Yürürken veya ekzersiz yaparken dikkatli olun (dengeniz değişmiş olabilir)
• Korkutucu rüyalardan etkilenmeyin (bu devrede sık rastlanılır)
27.Gebelik Haftası: Bebek şimdi 900gr'ın çok az üzerinde ağırlıktadır ve bacaklar uzatıldığında yaklaşık 27cm uzunluğundadır. Henüz akciğerlerinde hava olmamasına rağmen, nefes alma hareketleri yapabilir.
Halen retinaların oluşumu bitmediğinden, bu devrede doğan bebeklerde prematurite retnopatisi adı verilen bir göz problemi oluşabilir.
27.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Egzersiz programını azaltın fakat tamamen kesmeyin
• Bir doğum planı yapın
• Doğum medikasyonu olasılıklarını inceleyin
28.Gebelik Haftası: Bebek 30-37 cm uzunluğunda yaklaşık 1135-1362gr ağırlığındadır. Uterusunuzdaki mevcut boşluğu doldurmaya başlamıştır.
Gözleri açılıp, kapanır, düzgün aralıklarla uyur,uyanır, parmaklarını ve özellikle baş parmağını emebilir. Halen immature olmasına rağmen, akciğerleri prematüre doğum olduğunda bir ventilator yardımıyla ve diğer olanaklarla birlikte hayatı devam ettirme yeteneğindedir.
Uterusunuz şimdi kaburga kafesinizin yakınındadır. Şu andan başlayarak ve gebeliğin son 3 ayı sırasında, bacak krampları, hemoroidler, varikoz venler ve karın kaşıntısından rahatsız olabilirsiniz
Gebeliğin başında Rh negatif olduğunuz bulunmuşsa, muhtemelen bu hafta veya bundan sonraki hafta Rh antikorları için test edileceksiniz.

28.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Bir pediatrist mi yoksa bir aile doktorumu istediğinize karar verin ve aramaya başlayın.
• Bebeğiniz için alışveriş yapmaya başlayın
• Doğuma sizi götürecek arabayı ayarlayın
29. Gebelik Haftası: Bu aylar gerilimlidir. En son trimester tipik olarak bu hafta başlar ve 40 haftaya kadar ve bazen daha da sonrasına kadar devam eder. Çoğu kadın bu trimester sırasında ortalama 5kg alır.
Muhtemelen iki duygu arasında bocalamaktasınız. 'Her zaman gebe kalacağım' ve 'yardım edin, henüz hazır değilim' Şimdi çocuğunuzun sağlık takibi için pediatristlerle görüşmeye başlamanın ve emzirmeyi isteyip istemediğinize karar vermenin zamanıdır.
Yaklaşık bu zamanda , bebeğinizin gözlerini açabilir ve başını uterus içinde sürekli, parlak bir ışık kaynağını bulmak için döndürebilir. Yağ tabakaları oluşmaya devam eder ve tırnakları tomurcuklanır. Henüz yapmamışsanız doktorunuzu muhtemelen 8. aya kadar 2. haftada bir visit etmeye başlayacak, daha sonrada haftada bir visit edeceksiniz.
29. Haftada Yapılacakların Listesi:
• Sezeryan hakkında daha fazla bilgi edinin ve doktorunuzla tartışın
• Doğum işaretlerini öğrenin
• 3. Trimesterde cinsiyetle ilgili bilgi edinin
• Bebeğiniz için kolej parası biriktirme planlarını araştırın.(Çok erken diye düşünüyorsanız aldanıyorsunuz.)
30.Gebelik Haftası: Bebek şimdi yaklaşık 1350gr ağırlığında ve 50cm uzunluğundadır. Erkek bebekte testisler böbreklerin yakınındaki yerleşim yerlerinden,kasık boyunca sk rotuma doğru olan yollarına inmektedirler. Dişide, labiumlar halen küçük olduğundan ve henüz clitonisi kapatmalarından (bu doğumdan önceki bir kaç haftada olacaktır.) klitoris relatif olarak belirgindir.
Bebeğin başı uzamaktadır ve bu sırada beyin gelişimi çok hızlıdır. Bebeğin gittikçe aşağıya indiğini fark etmeye başlayabilirsiniz. Bu hafifleme veya angajman olarak adlandırılır ve karnın alt kısımlarında basınç artması hissinden, bebeğin dışarıya fırlayacağı hissine kadar her türlü hissi duyabilirsiniz.
Şimdi nefes alma ve yemek yeme daha kolay olabilmesine rağmen yürümek rahatsız edici olabilir ve sürekli idrar yapmaya ihtiyacınız olduğunu hissedebilirsiniz.
30.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Bebeğinizin odasını hazırlayın
• Araba koltukları aramaya başlayın
• Halsizliğinize önem verin, egzersiz programını kesin
• Sağlık sigortanızın neleri kapsadığını değerlendirin
31.Gebelik Haftası: Bebeğiniz uterus içinde görebilir, ışığı karanlıktan ayırabilir. Ayrıca gözlerini kırpabilir ve kapatabilir.
Yaklaşık 37. Haftada, bebek aşağı inene kadar ( fakat ikinci veya takip eden gebeliklerde doğuma kadar) nefes alamıyor gibi veya yeterince hava alamıyorsunuz gibi hissedebilirsiniz. Bu son derece fazla büyüdüğünden sindirim organlarına ve drafragmaya, nefes almaya yardımcı olan yassı büyük kas, bası yapan uterusunuza bağlıdır.
Şimdi bir hastaneye kaydolmak ve doğum planınızı (doğum sırasında ideal olarak nelerin olmasını istediğinizi) yapma zamanıdır.
31.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Doğum planınızı sonlandırın
• Braxton Hicks kontraksiyonları ve yalancı doğum hakkında bilgi edinin
• Doktorunuza yeni semptomlarınız olursa haber verin
32. Gebelik Haftası: Bebeğinizin hareketlerinde bir değişiklik fark edebilirsiniz. Daha az sıklıkta ve daha az kuvvetli gözükebilirler. Şimdi, bebek o kadar büyümüştür ki uterusunuzun içini tamamen kaplar hale gelmiştir. Bebek daha az hareket etmektedir, çünkü hareket etmesi için yeterince yer yoktur.
Derinin altına bir yağ tabakası yerleştirilmiştir. Doktorunuz ilk glikoz testinde şüphelendiyse, 32-34. haftalar arsında tarama tekrarlanabilir. Nefes alma ve gevşeme egzersizlerini yapmayı ihmal etmeyin ve periyodik olarak çocuk doğumuyla ilgili sınıf notlarını gözden geçirin.

32. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Doğum şartlarınızı gözden geçirin, karar verme zamanıdır.
• Bebekler için önerilen eşya listesini gözden geçirin, hazırlayın
• Uygun bir araba koltuğu ayarlayın, yakında ihtiyacınız olacak.
33.Gebelik Haftası: Bebek şimdi 2040gr. ağırlığındadır ve yaklaşık 47cm uzunluğundadır. Nefes alma pratiği yaparak amniotik sıvıyı inhale ederek akciğerlerini çalıştırmaktadır.
Çoğu erkekte testisler scrotuma inmiştir. Ancak bazen, bir veya iki testis doğumdan sonrasına kadar pozisyonuna inmez; bu inmemiş testisler sıklıkla ilk doğum gününden sonra kendilerini düzeltirler.
Şimdi haftada 500gr almaktasınız ve bunun kabaca yarısı doğumda bebeğe gider. Ayrıca bebek bundan sonraki yedi hafta boyunca doğum ağırlığının yarısından fazlasını alarak, rahmin dışındaki yaşam için şişmanlar. Bu yağ depolanmalarından dolayı cilt kalınlaşır ve pembeleşir.
33.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Araba sürmeyi bırakın ve her zaman emniyet kemerini takın
• Romantikleşin, partnerinizle birlikte zaman geçirin
34.Gebelik Haftası: Şimdi bebeğiniz yaklaşık 2270gr ağırlığındadır ve ortalama 476cm uzunluğundadır. Şimdiye kadar muhtemelen baş aşağıda pozisyonunu almıştır. Çoğu bebekler bu sırada bunu yapar, ancak pozisyon değiştirmeye devam edebilir
Kafa kemikleri halen oldukça yumuşaktır ve tamamen birleşmemiştir, böylece bebeğin rölatif olarak dar doğum kanalından çıkışını kolaylaştırırlar.
Ayaklarınızın, ellerinizin, yüzünüzün ve ayak bileklerinizin oldukça şiş hale geldiğini ve bu ödemin ılık ortamlarda ve günün ilerleyen saatlerinde daha da kötüleştiğini fark edebilirsiniz. Vücudunuzun, bebeğiniz ve böbrekleriniz için bu sıvıya ihtiyacı vardır. O yüzden su için, eğer akşamdan sonra belirgin şişlik gözlenirse, doktorunuza haber verin, bu preklampsi bulgusu olabilir.
Doğum çantanızı hazırlamaya başlayın, hastaneye son dakikada acil gidişte bir şey unutmaktansa hazır olmak daha iyidir.
34.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Hastane için hazırlıklı olun (ve doktorunuza nasıl hızla ulaşabileceğinizi bilin.)
35.Gebelik Haftası: Bebeğiniz şimdi 2500gr üzerinde bir ağırlıktadır ve muhtemelen 50cm'e yakın bir uzunluktadır. Bu devrede doğan bebeklerin % 99'u yaşar, çoğunluğunda apgar problem olmaz.
Akciğerler sıklıkla tamamen gelişmiştir ve solunum problemleri, bir zamanlar 35 haftadan önce doğan bebeklerde veya prematürelerde ölüm nedeni olan problemleri daha kolaylıkla çözümlenir. 35 ve 37. haftalar arasında B grubu streptococ bakterisi için test edileceksiniz.
Pek çok kadın ayrıca bebeğin bacaklar ve pelvisteki sinirlere olan basıncından dolayı pelvik bölgede bir kaşınma hissi veya uyuşukluk fark etmeye başlayacaktır. Ne yazık ki, bu bebek doğana kadar kaybolmayacaktır. Çok rahatsız ediciyse, doktorunuza haber verdiğinizden emin olun.
35. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Bebeğiniz için bir pediatrist veya aile doktoru seçin ve görüşün
• Odanızın evinize daha çok benzemesi için hastaneye götüreceğiniz bazı şeyler seçin
• Hastanenin sağlık sigortanızın kapsamında olduğundan emin olun
36. Gebelik Haftası: Bebeğinizi doğurmak için kendinizi hazır hissediyor musunuz? Şimdi yaklaşık 2750gr ağırlığında ve 50cm'den fazla bir uzunluktadır. Doktorunuzun muhtemelen sizi doğumunuza kadar haftada bir görmeyi isteyecektir.
Uterusunuz orijinal hacminin 1000 katı kadar genişlemiştir ve hiç yeriniz kalmamış gibi hissedebilirsiniz, uterus muhtemelen kaburgalarınızın altındadır.
Muhtemelen 12 ile 15 kg arasında bir ağırlık almışsınızdır ve kilo alışınız zirveye çıkmıştır. Şimdiden doğum zamanınıza kadar çok az kilo alırsınız veya hiç almazsınız. Rahim o derece konforlu hale gelmiştir ki çoğu kadın bebeğin artık çok fazla hareket etmediğini fark eder.
36. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Hastaneye götüreceklerinizin listesini yapın
• Sağlık planınızın hangi bebek doktorlarını içerdiğini kontrol edin
• Gerçek ve doğru doğumu ayırmayı öğrenin
37.Gebelik Haftası: Tebrikler! Bu haftanın sonunda gebeliğiniz miada ulaşacaktır; bebeğiniz artık her hangi bir gün doğabilir.
Bebeğiniz şimdi yaklaşık 3 kg. ağırlığındadır ve 52 cm uzunluğundadır. Haftalık check-up' ınızda, doktorunuz dilatasyon ve silinmenin başlayıp başlamadığını ve bebeğinizin hangi durumda olduğunu, bebeğin doğum kanalına ne kadar uzaklıkta olduğunu belirtir, kontrol etmek isteyebilir.
37. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Doğumun üç devresini nasıl ayıracağınızı öğrenin
• Zamanı geldiğinde partnerinize ve doktorunuza nasıl söyleyeceğinizi planlayın
38.Gebelik Haftası: Bebeğiniz şimdi 3 kg.'ı geçkin bir ağırlıktadır ve yaklaşık 52 cm uzunluğundadır. Bebeği kaplayan tüylü lanugo tabakasının çoğu kaybolmuştur ve peynir benzeri tabaka, "vernix caseosa" da yok olmuştur (bir kısmı doğumda kalabilir).
Her ikisi de, diğer sekresyonlarla birlikte bebek tarafından yutulacak ve bebeğin bağırsaklarında tutulacaktır. Bunlar bebeğin ilk bağırsak hareketleriyle atılan siyah renkli bir dışkıyı, oluşturacaktır. Biz buna "mekonyum" diyoruz.
38. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Apgar skalasını öğrenin
• Bebeğinizin ilk yılı için kitap alın ve okuyun
• Hastaneye götürmek istediğiniz her şeyi aldığınızdan emin olun
• Doktorunuza yeni semptomlarınızdan bahsedin
39.Gebelik Haftası: Ortalama miadında bir yeni doğan 3200gr ile 3500gr ağırlığındadır. Erkekler kızlara nazaran hafifçe ağırdır.
Kendinizi iri ve çok rahatsız hissedebilirsiniz. Önemsemeyin, uzunca bir zaman için bu son rahatsızlığınız olabilir.

39.Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Emzirmeyi öğrenin
• Doğum sırasında ağrınızın rahatlatılması için doktorunuz veya ebenizle konuşun.
• Varsa diğer çocuklarınız için bakım olanakları hazırlayın
40.Gebelik Haftası: Tatlı küçük bebeğinizi kucaklamak için artık çok fazla zaman geçmeyecektir. Fakat eğer doğum tarihiniz gelir ve geçerse paniklemeyin, bebeklerin sadece % 75'i gerçek tarihinde doğar.
Çoğu doktor ve ebe bir gebeliğin zamanının geçtiğini düşünmeden ve doğumu indüklemeden önce 2 hafta daha bekler. Bir gebelik 42 haftaya geçtiğinde, normal zamanı geçmiş kabul edilir.
40. Gebelik Haftasında Yapılacakların Listesi:
• Doğum indüksiyonu hakkında bilgi edinin (42. haftaya kadar yapılmamasına rağmen)
• Bavulunuzu hazırlayın ve kapıda bekletin
• Acil evde doğum şartlarını öğrenin (gerekirse)

Not:Üniversite notlarından derlenmiştir.

http://www.sinifogretmeniyiz.biz, Sınıf Öğretmenlerinin Kaynak Sitesi