Sanatımızda doğanın önemli bir yer tuttuğunu gösteren
pek çok örnek vardır. Bunlardan biri de kuşlar. Kuş motifleri yüzyıllar boyunca mimarimizin ve çeşitli el sanatlarımızın ayrılmaz bir parçası olmuştur. Ayrıca pek çok
caminin, türbenin, köprünün dış duvarında taştan kuş
evleri yapılmıştır. Bu küçük evlere kuşların yuva yapması
sağlanarak hem korunmaları hem de mimarinin yaşayan
bir parçası olmaları amaçlanmıştır.

Bazı yörelerde yeni evlenen çiftlere “bindallı kilimi” hediye edilir. Kilimin içindeki dörtgen ve altıgenlerden oluşan
şekillerin dörtgen motifleri, yeni evlenen çiftlerin anne ve
babalarını; altıgen motifleri ise bu çiftlerin çocuklarını, torunlarını ve onlardan gelecek nesilleri simgeler. Kilimin
ortasındaki bağlantı motifleri ise iki ailenin birleştiğini gösterir. Böylece yeni evlenen çiftlerin “bin dal” ile hayata kök
salacağı vurgulanır.

Bilimin temeli, bilgidir. “Bilgi”nin yayılması ise ancak kitapla mümkündür. Eskiden kitaplar elle yazılırdı. Bu nedenle
kitap okuyanların sayısı çok azdı. Bilgi sınırlı olunca bilimsel gelişmeler de sınırlı kalıyordu. 15. yüzyılın ortalarında
matbaa icat edilince bilimde birdenbire büyük bir gelişme
oldu. Kitaplar aracılığıyla bilgiler binlerce insana ulaşmaya başladı. Dünya yeni bir aydınlanma çağına girdi.

Ana dilimizin her sözcüğü bize farklı bir tat verir. “Sevgili,
biricik, yeşil, duygu, şiir” sözcükleri ne kadar tatlıdır! “Güç,
kuvvet, kudret” sözcüklerinde sanki bir güç gizlidir. “Aslan,
kaplan, kartal”da sanki bir yücelik vardır. “Kuş”ta kuşun
cıvıltısını, “yılan”da yılanın yerde sürünüşünü, “toprak”ta
toprağın katılığını duyarız. “Gülümsemek”te gülümseyişin tatlılığı, “düşünmek”te düşüncenin derinliği var gibidir.
Her biri ayrı bir tat, ayrı bir güzelliktir

Burası, her tarafında su kanalları bulunan bir ülke. Çünkü
ülke topraklarının dörtte biri su seviyesinin altında. Burada çok fazla yel değirmeni var. Bunlar, toprakları su baskınından korumak için kullanılıyor. Yani bizim bildiğimiz
gibi buğday ve tahıl öğütmek için değil. Küçük küçük köprüleri ve etraftaki sevimli evleri geçerek yel değirmenlerine ulaşmaya çalışıyoruz. Biz yel değirmenlerine yaklaştıkça değirmenlerin pervaneleri hareketlenmeye başlıyor.
Bu bölgenin epey rüzgârlı olduğunu söylemeliyim. Hafif
bir uğultu rüzgâra karışıyor

Günaydın tavuklar, horozlar!
Artık memnunum yaşamaktan
Sabah erken kalktığım zaman
Siz varsınız;
Gündüz, işim var, arkadaşlarım,
Gece, yıldızlar var, karım var,
Günaydın tavuklar, horozlar!

Çocuk, oyun oynarken yaşam hakkında pek çok şey öğrenir ve türlü deneyimler kazanır. Özellikle de oyuncaklarını
kendisi yaparken ve arkadaşlarıyla paylaşırken yaşamın
pek çok ayrıntısını öğrenir. Oyuncaklarını üretirken emeği; arkadaşlarıyla oynarken insan ilişkilerini, insanların
karakterini ve sorunlara çözüm bulmayı öğrenir. Dolayısıyla oyun, çocukların yaşamla ilgili tecrübeler kazandığı
bir okuldur.

Araştırmalar, Türkiye’de basılı kitap sayısının her geçen
gün arttığını gösteriyor. Örneğin 2008 yılında 32 bin kitap
basılmışken 2014 yılında bu sayı 50 bini aştı. Basılı kitap
sayısı artıyor ancak kitap okuma oranları yükselmiyor.
Araştırma sonuçları, Türk insanının kitap okumaya günde
sadece 1 dakika ayırdığını gösteriyor. Buna karşılık TV izlemeye ortalama 6 saat, internete 3 saat ayırıyor. Türkiye’deki okuyucuların tercih ettikleri kitap türlerine göre oranı ise şöyledir: Yüzde 55’i aşk, yüzde 25’i siyaset, yüzde
13’ü düşünce, yüzde 7’si kişisel gelişim kitapları okuyor.

Bu grafikte Esra’nın bir gün içinde yaptıklarına ayırdığı
zaman oranları gösterilmiştir.

Mehmet, “Türkiyeʼnin Doğal Güzellikleri” konulu bir ödev
hazırlayacaktır

Fatih, Büşra, Sinan ve Ayşe adlı kişilerden her biri Antalya, Erzurum, Konya ve İstanbul şehirlerinden birine seyahat etmişlerdir. Her biri, seyahat ederken uçak, tren ve
otobüsten herhangi birini kullanmıştır.
Bu kişilerin gideceği şehirler ve giderken kullanacakları
araçlarla ilgili bilinenler şunlardır:
• İki kişi uçakla yolculuk etmiştir.
• Sinan Konya’ya trenle gitmiştir.
• Bayanlardan biri, İstanbul’a otobüsle gitmiştir.
• Büşra Erzurum’a gitmiştir.

Roman ve hikâyeler, olay üzerine kurulan yazı türlerindendir. Bu nedenle benzer yönleri vardır. Her ikisinde de
gerçek veya gerçeğe yakın olayların anlatılması bu benzer yönlerden biridir. Ancak farklı yönleri daha fazladır.
Hikâye, kısa ve orta uzunlukta olur; roman ise uzundur.
Hikâyede kişi sayısı azdır, romanda fazladır. Hikâye, her
zaman tek bir olay üzerine kurulur; romanda ise olaylar
zinciri vardır.

Değirmenci, ülkenin kralına kızının on parmağında on marifet olduğunu, her işi yapabileceğini söylemiş. Kral, genç
kızdan bir oda dolusu samanı altın ipliğe dönüştürmesini
istemiş. Genç kızın etekleri tutuşmuş. Ne yapacağını bilememiş ve ağlamaya başlamış. Gece yarısına doğru odanın duvarı bir kapı gibi açılmış ve içinden bir cüce çıkmış.
Genç kız çok korkmuş. Cüce, “Benden korkmana gerek
yok.” deyince kız, ona yaşadıklarını anlatmış. Cüce “O iş
çok kolay, ben samanları altın ipe çevirebilirim.” demiş ve
başlamış çalışmaya. Kızcağız, cücenin yaptıklarını hayretle izliyormuş. Çünkü o, eline aldığı samanı anında altın
ipe dönüştürüyormuş. Kısa sürede tüm samanı altın ipe
dönüştürmeyi başarmış.



Genç bir çocuk, ineğiyle pazara giderken yolda tuhaf bir
adama rastlamış. Adam, “Bak çocuğum, bana bu ineği
verirsen karşılığında sana fasulye taneleri veririm.” demiş. “Fasulye tanesi mi?” demiş çocuk şaşkınlıkla.” “Ama
bunlar sihirli.” demiş adam. Bunu duyan çocuk, fasulyeler
karşılığında ineğini vererek eve dönmüş. Durumu annesine anlatmış. Annesi ona çok kızmış. Fasulye tanelerini
dışarı fırlatmış. Çocuk, sabah olunca gözlerine inanamamış çünkü dışarıda sihirli bir fasulyenin hızla büyüdüğünü görmüş. Hemen pencereden sarkıp sihirli fasulyeye
tutunmuş ve tırmanmaya başlamış. Biraz sonra kendini,
garip bir ülkede bulmuş.

İtfaiye görevlileri merdivenle Cem’i ve kedisini kurtardılar.
Cem, itfaiye merdiveninin ucundaki kutuya hayran kaldı.
Onu lunaparktaki çarpışan arabalara benzetti. Ama bu,
uçan bir arabaydı. Cem’in korkusu gitmişti. Uçan bir arabadan aşağıyı seyretmek çok güzeldi. Aşağıdaki kalabalığı gördü. Herkes kendisine bakıyordu.

Zeynep, hava karardıktan sonra gökyüzünü izlemeyi seviyordu. Akşamları Ay ve yüzlerce yıldız havayı aydınlatıyor, gökyüzünü süslüyordu. Ay’ın, Dünya’nın tek doğal
uydusu olduğunu önceden öğrenmişti. Öğretmeni, her
akşam Ay’a bakmalarını ve nasıl göründüğünü not almalarını istedikten sonra daha dikkatli incelemeye başladı
gökyüzünü. Resim defterine her akşam Ay’ın şeklini çizmeye başladı. Ay, ilk gün bembeyaz ve yuvarlaktı. Bir hafta sonra Ay’ın yarısının olmadığını fark etti. Sonraki hafta,
Ay’ı hiç göremedi. Nihayet birkaç gün sonra Ay tekrar göründü. Bu kez Türk bayrağındaki gibiydi. Bu durum Zeynep’in, kendisini gururlu hissetmesine neden oldu. Birkaç
gün sonra Ay tekrar yarım oldu ama öncekinden farklıydı.



Bir zamanlar zengin bir tüccar varmış. Parasını nerede
kullanacağını gayet iyi bilen bu tüccar hastalanmış ve bütün mirasını oğluna bırakmış. Tüccarın oğlu parayı har
vurup harman savurmaya başlamış. Böyle olunca serveti
kısa zamanda suyunu çekmiş. Arkadaşları da birer birer
uzaklaşmışlar çevresinden. Sadece iyi yürekli bir arkadaşı ona eski bir sandık yollamış ve “Pılını pırtını bunun içine koyarsın!” demiş. Fakat onun, sandığa koyacak hiçbir
şeyi yokmuş. Bu yüzden kendisi girip oturmuş sandığın
içine. Ama bu sandık, herkesin bildiği sandıklardan değilmiş. Kilidine dokunur dokunmaz uçmaya başlıyormuş.
Tüccarın oğlu kilide parmağını basınca sandık, evin bacasından fırlayıp havalanmış ve bulutların arasında ilerlemeye başlamış.

Koskocaman adamdı. Çocukluğunda hayalini kurduğu
mavi bisiklete ancak şimdi, bu soğuk eylül sabahında sahip olabilmişti. Gözleri daldı. Bir süre çocukluğunu düşündü ve hüzünlendi.

Ufaklık, denizaltının cam kapağını kaldırdı. Kapağın üzerindeki suların denize düşerken çıkardığı ses büyüleyiciydi. Çevresinde tuhaf kokulu ama solunabilir bir hava
vardı. Denizaltıyı, iskele özelliği kazandırılmış bir kıyıya
yanaştırdı. Bir süre, oturduğu yerden çevreyi araştırıp
dinledi. Bir tehlike bulunmadığına karar verdi. Çevik bir
hareketle karaya sıçradı. Denizaltının kapağını uzaktan
kumandayla kapattıktan sonra onu suyun birkaç metre
derinliğinde beklemeye aldı.