YENİ DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMLARI
Toplumlara yön veren ve değişikleri hayata geçiren kurumlar bildiğimiz gibi eğitim kurumlarıdır.1950 yılından sonra öğretmen merkezli eğitim anlayışı terk edilmiş ve eğitim sürecinde öğrenmeler, öğrencilerle beraber gerçekleştirilen etkinlikler sayesinde hayata geçirilmiştir.
Artık bildiğimiz klasik test yöntemleri, öğrencilerde gözlemek istediğimiz problem çözme,okuduğunu anlama,analitik düşünce, bilgileri yazılı ve sözlü ifade etme,araştırma,inceleme yapma, vb becerileri belirlemede yetersiz kalmaktadır.
Bu nedenle, öğrencilerin okul programlarında ön görülen kazanımların ne derece ulaşıldığının belirlenmesinde “PERFORMANSA “ ve PORTFOLYOYA” dayalı durum belirleme olarak adlandırılan ölçme ve değerlendirme yolları kullanılmaktadır.Yine bu değerlendirme ölçütleri içersinde “öz değerlendirme,akran değerlendireme, grup değerlendirilmeleri esas alınmaktadır.
Bildiğimiz gibi dünya ülkeleri sosyoekonomik,siyasal ve kültürel sorunları çözmede EĞİTİMİ bir araç olarak görmektedir.Ancak kimi zamanda doğru olarak bildiğimiz bu çalışmalar yanlış sonuçlar da vermiştir( Örn: AIDS,soka k çocuklarının artması, uyuşturucu bağımlılığını aratması ,savaşlar bu gibi yanlış etkenlere de örnektir.Bu durum temel bilgi ve becerilerin eksikliği ve aynı zamanda da “duyuşsal ve devimsel “yeterliliklerin yeteri kadar kazanılmamış olmasıdır.
Günümüzde hızla gelişen ve bilgileri depolayan mükemmel teknolojik araç ve gereçler ve bunların hızla yaygınlaşması eğitime başka bir bakış açısı kazandırmıştır.Depolanan bilgilerin yerine hayata geçen bilgi ve beceri kazandıran eğitim anlayışı önem kazanmıştır.
Bu anlamada :
BİLGİ: Ders içeriğinin ezberlenmesi,ya da anlaşılmasını temsil eder.
BECERİ : Ezberlenen ve anlaşılan bilgilerin uygulanmaya yönelik halidir.
YETENEK: Bir anlamda becerilere benzeyen,ancak daha uzun zamanda gelişen davranışlardır.( Bu davranışlara motivasyon,tutum ve bazı duyuşsal beceriler de etkili olur.Yetenek “ÜST DÜZEY ZİHİNSEL BECERİDİR.”
Yeni ölçme değerlendirme yaklaşımları öğrencinin bilgi beceri ve yeteneğini üst seviyede kullanmasını amaçlamaktadır.
OKUL ÖĞRENMELERİNİN ÖLÇÜLMESİNDE KULLANILAN YENİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ( DURUM BELİRLEME) YAKLAŞIM
Performansa dayalı Portfolyoya dayalı
Durum belirleme durum belirleme
***** Öğrencinin yetenek düzeyindeki davranışını değerlendirmede en etkili yol Performansa dayalı durum belirleme yöntemidir.
PERFORMANS: Performans görevinde öğrenci sorunun yanıtını kendi bulur.Performansı öçlen iki sistem vardır.
1- Puanlama bütünsel
2- Puanlama analitik
Bunlardan hangisinin kullanılacağı değerlendirmenin amacına bağlıdır.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARLARI:
Değerlendirme ölçütleri ( Kompozisyon çalışmalarında kullanılır.)
Ölçüt tanımlamaları:Bu değerlendirme niteliksel farklılıkları tanımlama yolunu ifade eder.
Puanlama stratejisi:a) bütünsel b) analitik Dereceli puanlama anahtarlarından hangisinin kullanılacağı değerlendirmenin amacına bağlıdır.
PERFORMANSA DAYALI DURUM BELİRLEME:
Performans ödevlerinde öğrenciden öğrendikleri konuda çalışma yapmaları istenir.Bu çalışma sonunda öğrenci bir ürünü ortaya koyar.Yani öğrenci öğretmenin ölçmek istediği davranışı sergilemek zorundadır.
Örneğin: para ilgili bir çalışmada öğretmen öğr para ile küçük bir alışveriş yaptırabilir
. ve paranın nasıl kullanıldığını ve elindeki paralarla neleri alabileceğini ölçebilir.Performans değerlendirmede öğrencinin bilgisi ve yeteneği net olarak gözlenebilir.( Öğretmen bu alışverişi gerçek bir parayla bir markette yaparsa bu (OTANTİK) değerlendirmeye örnektir.Yani öğrenci öğrendiğini hayata geçirmiştir.
PERFORMANS GÖREVİ- Örnek
İçerik Düzeyi |
Sınıf Düzeyi |
Beklenen Performans (zihinsel Düşünme Süreci) |
Puanlama yöntemi |
Fen Ve Teknoloji |
İlköğretim 5 .sınıf |
Öneri geliştirme ve sorun çözme |
Dereceli puanlama anahtarı |
*Uzayda yaşanabilecek bir gezegen bulunduğunu ve bu gezegende yeni bir hayat kurulacağını ve bu görevde sizin olacağınız söylense. *SİZ BU GEZEGENDE SORUNSUZ BİR DÜZEN İÇİN NE GİBİ ÖNLEMLER ALIRDINIZ.? *SİZ BU DÜZENİ KURMAK İÇİN NELER YAPARDINIZ? |
*Çalışmaları yaparken aşağıdaki noktalara dikkat ediniz: 1- Bu sorunun yanıtını için öncelikle, dünyamızdaki sorunlar belirleyiniz. 2- Bu sorunlara neden olan ortak etkenleri düşününüz. 3- Daha sonra ne gibi önlemler alacağınızı belirleyiniz ve aldığınız önlemleri gereçlere dayandırınız. |
Dereceli Puanlama Anahtarları( RUBRİC)
Öğrencinin:
Adı Soyadı:
Numarası:
Sınıfı:
PUAN İÇERİK |
4) Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı gerekçelerle desteklenmiştir.Çelişkili açıklamalar yapılmadı. |
3) Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı gerekçelerle desteklenmişti.Ama yeterli değildi.Açıklamaların çok azı çelişkiliydi. |
2) Konuyla ilgili öne sürülen düşüncelerin çok azı mantıklıydı açıklamalar çelişkiliydi. |
1) Konuyla ilgili düşünceler yok denecek kadar azdı .Konuyla ilgili açıklamaların hepsi çelişkiliydi |
PUAN ANLATIM |
4) konu dinleyicilerin ilgisini çekecek şekilde sunuldu..ilginçti. |
3) Konu genellikle dinleyicilerin anlayabileceği şekilde sunuldu .ilginç değildi |
2) Konu dinleyenler tarafından zor anlaşıldı, fakat sunum çok ilginçti. |
1) Konu dinleyenler tarafından neredeyse hiç anlaşılmadı,sunum da ilginç değildi. |
PUAN MATERYAL KULLANIMI |
4) Sunum amaca uygun dört farklı kaynakla desteklendi |
3) Sunum amaca uygu üç farklı kaynakla desteklendi |
2) Sunum amaca uygun iki farklı kaynakla desteklendi |
1) Sunum amaca uygu bir farklı kaynakla desteklendi |
PUAN İLETİŞİM |
4) Akıcı bir dil kullanıldı.Dinleyiciyle göz teması kuruldu.Ses ve beden dili doğru kullanıldı |
3) Belirtilen özelliklerden üçü yerine getirildi. |
2) Belirtilen özelliklerden ikisi yerine getirildi. |
1) Belirtilen özellilerden biri yerine getirildi. |
PUAN ZAMANI DOĞRU KULLANMA |
4) Verilen süre içinde sunuyu tamamladı |
3) Verilen süreye +/-2 dakika uymadı |
2) Verilen süreye +/- 3 dakika uymadı |
1) verilen süreye +/-4 dakika uymadı |
Hazırlayan: Ayten IŞILDAĞ
Sınıf Öğretmeni