DEVİNİŞSEL ALAN HEDEFLERİ
Devinişsel alan, fiziksel hareketi, hareketsel beceri alanını kullanmayı ve koordinasyonu içerir. Psikomotor davranışlar zihin_kas koordinasyonu ile yapılan davranışlardır. Trafikte yaya kaldırımı olmayan yerlerde soldan yürüme, coğrafya dersinde harita çizme bu alandaki davranışlara örnek olarak verilebilir. Bu alanın davranışlarının duyuşsal yönü olmakla birlikte, bilişsel ve işlemsel yönü ağır basan iki boyutu vardır.
Bilişsel boyut, bilgiler ve bilgilerden doğan zihinsel yeteneklerdir. Bunlar bir yerden çalışılarak zihnen öğrenilir. ( Örneğin; haritanın nasıl çizileceği bir ders kitabı vb. bir yerde yazılıdır. )
İşlemsel boyutta ise öğrenci eline çeşitli araç_gereçleri alarak harita yapmaktadır. Bu boyut bir takım faaliyetleri içermektedir.
Devinişsel alan hedefleri öğrencinin zihin ve kas sistemini kontrolü ile ilgilidir. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler derslerinde yoğun olarak kullanılmamakla birlikte, harita çizme, plan yapma vb. için öğrencilere kazandırılır.
Devinişsel alan hedefleri sıralı sınıflara ayrılmıştır.
1. ALGILAMA
Ø Duyuşsal Uyarılma
Ø İşaret Seçme
Ø Çevirme
2. KURULMA
Ø Zihinsel Kuruluş
Ø Bedensel Kuruluş
Ø Duyusal Kuruluş
3. KILAVUZLAŞMIŞ FAALİYET
Ø Taklit
Ø Deneme ve Yanılma
4. BECERİ HALİNE GETİRME (MEKANİKLEŞME)
5. KARMAŞIK DIŞAVURUK FAALİYET
Ø Kararsızlığı Giderme
Ø Otomatik İcra
6. UYUM
7. YARATMA
1. ALGILAMA
Fiziksel aktivitelere yol gösterecek duyusal uyarıcıları alma ve onları kullanma yeteneğidir. Duyusal uyarıcıları kapsar. Öğrenci bu düzeyde, gelen uyarıcıları seçer, tanımlar, ortaya çıkarır, farkları anlar, veya ilişkilendirir. Coğrafya dersinde; fiziki harita üzerindeki renklerin fonlarının farklı olduğunu gösterme; maddenin renginden, kokusundan ne olduğunu yazma/söyleme bu düzeye örnek olarak verilebilir.
2. KURULMA
Davranışa hazır olma durumudur. Birey zihinsel, fiziksel ve duyuşsal olarak hazır durumdadır. Bu üç öğe kişinin davranışını önceden belirleyen etkenlerdir.
Örneğin bir işi yapma sürecindeki basamakları bilme ve buna göre davranma; bireyin beli bir konudaki yeteneklerinin ve sınırlılıklarının farkına varma; yeni bir süreci öğrenmeye istekli olduğunu gösterme bu düzeydeki davranışlara örnek olarak verilebilir.
Devinişsel alanın kurulma basamağı; duyuşsal alanın tepkide bulunma basamağı ile yakın benzerliği vardır.
3. KILAVUZLAŞMIŞ FAALİYET
bu basamak bir işin işlem basamaklarını, öğrencinin bir rehber_usta denetiminde yapması anlamındadır. Taklit ve deneme_yanılma basamaklarından oluşur.performansın doğruluğuna ve yeterliliğine, uygulayarak ulaşılır.
Gösterilene benzer matematik eşitliği oluşturma ; bir mekanizmayı öğrenirken eğiticinin el işaretlerine göre davranışta bulunma bu düzeydeki davranışlara örnek olarak verilebilir.
4. BECERİ HALİNE GETİRME (MEKANİKLEŞME )
Bu aşama , kompleks bir beceriyi öğrenmenin orta aşamasıdır. Davranışlar güvenli ve yeterli bir şekilde yapılır. Öğrenilen davranış, beceri haline gelmiştir.
Bir bölgenin fiziki haritasını ezbere çizebilme bu basamaktaki davranışlara örnek olarak verilebilir.
5. KARMAŞIK DIŞAVURUK FAALİYET
bu düzey, karmaşık hareketleri içeren fiziksel davranışlardaki ustalığı anlatır. Yeterlik, hızlı, doğru bir şekilde ve oldukça yüksek koordineli performansla gösterilir. Bu kategori teddüt etmeksizin yapmayı ve otomatik performansı içerir.
Sosyal bilgiler dersinde Türkiye’nin fiziki haritasını ezbere tam ve doğru olarak çizebilme ; verilen bir ders aracını tam ve doğru olarak kullanılır hale getirebilme bu düzeyin örnekleri olabilir.
6. DURUMA UYDURMA
bu basamaktaki beceriler iyi gelişmiştir. Önceden kazanılmış beceriler alana genellenir. Bireyler , özel ihtiyaçlara göre uygun hareket örüntülerini değiştirebilir ve uygulayabilir.
Bir araçla daha önce yapılmayan işlemi orijinal olarak yapma bu alanın bir davranışı olabilir.
İlk öğretim Sosyal Bilgiler dersinde bir sınıfın planını çizmede kullandığı ölçek kavramını , ilk defa bir yerin haritasını çizmeye adapte edebilme bu seviyeye örnek bir hedef olarak verilebilir.
7. YARATMA
bu basamakta öğrenme sonuçları oldukça yüksek bir yaratıcılığa dayanır ve buna önem gösterilir. Orijinal bir süreç ve ürün yaratılır. Yeni bir jimnastik hareket örüntüsü geliştirme ; çevre kirliliğini anlatan orijinal bir resim yapma örnek davranışlardır.
Not:Üniversite notlarından derlenmiştir.
http://www.sinifogretmeniyiz.biz